بررسی تاثیر اهداف پروژه بر انتخاب نوع بتنهای ویژه با تاکید بر شاخص های محیط زیستی و اقتصادی

در دهه های اخیر، گسترش روزافزون بتن های ویژه به عنوان مصالحی با کارکردهای هدفمند در پروژه های عمرانی، ضرورت بازنگری در رویکردهای انتخاب مصالح را بیش از پیش آشکار ساخته است. در شرایطی که ساختارهای عمرانی با طیف متنوعی از اهداف، نظیر بهینه سازی هزینه، کاهش اثرات محیط زیستی، افزایش دوام سازه ای و تسهیل اجرا مواجه اند، تطبیق نوع بتن مورد استفاده با اهداف کلان و خرد پروژه به ضرورتی بنیادین بدل شده است. این پژوهش با تمرکز بر تاثیر مستقیم اهداف پروژه بر گزینش نوع بتن های ویژه، به تحلیل نقش شاخص های زیست محیطی و اقتصادی به عنوان دو معیار اولویت دار در فرآیند تصمیم سازی مصالح پرداخته است. روش تحقیق به شیوه ترکیبی، شامل مطالعه نظام مند منابع علمی معتبر در قالب تحلیل محتوای کیفی و مروری کتابخانه ای بر جدیدترین مطالعات منتشرشده در حوزه مدیریت ساخت، مصالح نوین و ارزیابی پایداری انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که دسته بندی بتن های ویژه بر اساس عملکردهای مورد انتظار، نظیر خودتراکمی، مقاومت بالا، سبک وزنی یا خواص حرارتی و زیست محیطی، مستقیما در پاسخ به اهداف متفاوت پروژه شکل گرفته است. پروژه هایی که دارای اهداف محیط زیستی مشخص بوده اند، تمایل بالاتری به استفاده از بتن های دارای مواد مکمل سیمانی، نظیر خاکستر بادی، روباره و میکروسیلیس داشته اند. در مقابل، اهداف مبتنی بر تسریع زمان بندی یا کنترل کیفیت نهایی محصول، به سمت مصالحی با فرآیند اجرایی دقیق تر مانند بتن های خودتراکم یا بتن های پلیمری سوق داده شده اند. در ارزیابی چندمعیاره نیز، تناسب شاخص های اقتصادی و زیست محیطی با اهداف پر وژه، بیشترین تاثیر را بر انتخاب نهایی نوع بتن اعمال کرده است. نتیجه گیری نهایی حاکی از آن است که درک روابط علی بین اهداف پروژه و ویژگی های بتن های ویژه، مستلزم رویکرد تحلیلی یکپارچه است که بتواند مصالح را نه به عنوان محصولی ایستا، بلکه به عنوان عنصری پویا در زنجیره تصمیم سازی پروژه مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

اقتصاد ساخت ، بتنهای ویژه ، پایداری محیط زیستی ، مدیریت پروژه