مقایسه تطبیقی روش های استخراج پرس سرد، گرم و روش اولتراسونیک بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی و پایداری اکسیداتیو روغن دانه کدو حلوایی

هدف از این تحقیق بررسی اثرات تطبیقی روش های استخراج پرس گرم، پرس سرد و همچنین اولتراسونیک بر روی خصوصیات روغن استخراج شده و انتخاب شرایط بهینه استخراج روغن دانه کدو حلوایی می باشد. برای این منظور پرس سرد، پرس گرم، فشار اولتراسونیک برای استخراج روغن دانه کدو حلوایی استفاده شد. آزمون های پس از استخراج روغن دانه کدو حلوایی شامل ضریب شکست، عدد اسیدی، عدد پراکسید، پایداری اکسیداتیو، تعیین رسوب گرانروی ارزیابی شد. کلیه آزمون ها در سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های حاصل از آزمایش با استفاده از نرم افزار آماری Minitab ۱۷.۲ و بر اساس آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) در سطح احتمال ۰۵/۰ =α آنالیز گردید. نتایج نشان داد که در تیمارهای روغن دانه کدو حلوایی با روش پرس سرد با افزایش میزان فشار پرس و زمان استخراج اختلاف معنی داری در شاخص های ضریب شکست، عدد اسیدی، عدد پراکسید، پایداری اکسیداتیو، تعیین رسوب و گرانروی تیمارهای روغن دانه کدو حلوایی مشاهده نشد تنها در فشار پرس۲۰ مگاپاسگال به مدت ۲۰ دقیقه اختلاف معنی داری مشاهده شد(۰۵/۰ ≥p). در روش پرس گرم نیز با افزایش درجه حرارت و فشار پرس و همچنین زمان استخراج شاخص اسیدی، عدد پراکسید، میزان رسوب و گرانروی افزایش و پایداری اکسیداتیو روغن دانه کدو حلوایی کاهش یافت. در روش اولتراسونیک نیز تیمارهای روغن دانه کدو حلوایی در توان های ۶۰۰ و ۸۰۰ وات اختلاف معنی داری با تیمارهای روغن دانه کدو حلوایی استخراج شده با روش پرس سرد وجود نداشت(۰۵/۰ ≥p). اما در توان ۱۰۰۰ وات با روش اولتراسونیک نیز تغییرات مشابه با روش پرس گرم بود (۰۵/۰ ≥p).

کلیدواژه ها:

روغن دانه کدو حلوایی ، روش پرس سرد ، روش پرس گرم ، اولتراسونیک.