اثر محلول پاشی کیتوزان بر فیزیولوژی تحمل به سرما و زمان شکفتن جوانه در انگور یاقوتی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر محلولپاشی کیتوزان (غلظتهای صفر ، ۵، ۱۰ و ۲۰ گرم در لیتر) در مرحله نوک­پنبه­ای (اواخر اسفند) بر زمان شکفتن جوانه و شاخص­های فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به سرمای بهاره انگور یاقوتی در سال­های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ انجام گرفت. بر اساس نتایج شکفتن جوانه در تاک­های تیمار شده با غلظت ۱۰ گرم در لیتر در مقایسه با تاک­­های شاهد تا ۶ روز به تاخیر افتاد. کاربرد کیتوزان به ویژه غلظت ۲۰ گرم در لیتر باعث افزایش اسید آبسیزیک و کاهش اسید جیبرلیک در جوانههای تاک شد. به علاوه تیمار ۲۰ گرم در لیتر موجب افزایش ۱۶/۱۵ درصدی مقدار آب جوانه و کاهش ۲۴/۳۳ درصدی نشت یونی نسبت به تاکهای شاهد شد. بیشترین مقدار پرولین، پروتئین، کربوهیدرات، قندهای محلول، فنول کل و فعالیت آنزیمهای آنتی­اکسیدان مربوط به تاکهای تیمار شده با غلظت ۱۰ و ۲۰ گرم در لیتر کیتوزان بود. همچنین، کمترین مقدار مالون­دی­آلدهید (۱۹/۳ میکرومول در گرم وزنتر) و پراکسید هیدروژن (۳۴/۵ میکرومول در گرم وزنتر) در جوانه تاکهای تیمار شده با غلظت ۲۰ گرم در لیتر مشاهده شد. با افزایش غلظت کیتوزان مقدار رنگیزههای فتوسنتزی برگ و پلی­آمینها در جوانه افزایش یافت. همچنین تاک­های تیمار شده با غلظت ۱۰ گرم در لیتر، مقدار پتاسیم، فسفر و کلسیم بیشتری داشتند. به طور کلی محلول­پاشی با غلظت ۱۰ و ۲۰ گرم در لیتر کیتوزان در مرحله نوک­پنبه­ای جوانه با تاثیر بر مقادیر هورمون­ها، پلی­آمین­ها و دیگر شاخص­های فیزیولوژیکی ضمن القاء تحمل به سرما، تا ۶ روز باعث تاخیر در زمان شکفتن جوانههای انگور یاقوتی شد.

کلیدواژه ها:

اسید آبسیزیک ، تاک ، سرمازدگی ، قند محلول ، کیتوزان ، هورمونها