نقش شهرداری تهران در ساماندهی توسعه سکونتگاه حاشیه ای حریم شهری

حاشیه نشینی، بازتاب بی عدالتی اجتماعی و اقتصادی و نقض حقوق شهروندی و یکی از پدیده های همزاد شهرنشینی، رشد و گسترش سکونتگاه های غیررسمی و یا حاشیه نشینی است که بعد از انقلاب صنعتی همراه با توسعه شهرها در کشورهای پیشرفته و سپس در کشورهای در حال توسعه قارچ گونه در اطراف شهرهای بزرگ گسترش یافت و کماکان ادامه دارد.تراکم مناطق شهری در کنار عوامل متعددی موجب محرومیت و حاشیهنشینی اجتماعی و فیزیکی بخش وسیعی از جمعیت جهان شده است. بیشک حاشیهنشینی از جمله عوارض جانبی گذر جوامع سنتی به سوی جوامع صنعتی و شهری مدرن است و چنین تحول عظیمی بدون عوارض جانبی امکانپذیر نخواهد بود. رشد سریع جمعیت و سرازیر شدن اقشار مختلف به سوی کلانشهرها در مدت زمانی کوتاه، امکان مقابله با این پدیده را با دشواری مواجه ساخته و سوء مدیریت شهری و عدم کنترل پدیدهی نوظهور، چهرهای خاص به این مناطق بخشیده است. نتایج نشان می دهد ساماندهی حاشیه نشینی یک چالش پیچیده است که نیازمند رویکردی چندبعدی است. راهکارهای مدیریتی در این زمینه شامل توانمندسازی ساکنان مناطق حاشیه نشین، بهسازی محیط های موجود، ارتقای زیرساخت ها، مشارکت فعال شهروندان و برنامه ریزی شهری هوشمند است. عواملی چون رشد جمعیت، مهاجرت، مسائل اقتصادی، چارچوب های قانونی و غیره. متناسب با این عوامل پدیده حاشیه نشینی در داخل و خارج شهرهای بزرگ و حتی شهرهای متوسط کشورهای درحال توسعه، در حال رشد است و حتی در بعضی از این جوامع رشد جمعیت در مناطق حاشیه نشین بیشتر از رشد جمعیت در شهر اصلی است.

کلیدواژه ها:

توسعه شهری ، نظارت بر حریم