بررسی تاثیر پراکندگی شهری بر ادراک شهروندان از میزان عدالت فضایی(مطالعه موردی: شهر شیراز)

مقدمه: یکی از مهم ترین اهداف برنامه ریزی شهری دستیابی به عدالت و برابری در فضای شهرها است. درحالی که به نظر می رسد ساختار فضایی اغلب شهرهای ایران علی رغم تلاش های فراوان از عدالت فضایی به دور است؛ در این میان می توان به کلانشهر شیراز اشاره نمود که الگوی فضایی آن به صورت مرکز- پیرامون و در طی زمان با پدیده پراکنده رویی و گسترش بی رویه مواجه بوده است.هدف پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی ادراک ساکنان مناطق پراکنده شهر شیراز از عدالت فضایی انجام شده است.روش شناسی: شیوه گردآوری داده ها بدین صورت بوده است که در خصوص شناسایی مناطق پراکنده شهر از روش تحلیل محتوا ادبیات تحقیق و مطالعات پیشین شهر شیراز و جهت سنجش ادراک شهروندان از عدالت فضایی از پرسشنامه محقق ساخته با ضریب آلفای کرونباخ ۸۹۹/۰ استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها نیز از آزمون تی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته ها و بحث: یافته های تحقیق نشان می دهد که ادراک ساکنان بافت های پراکنده از عدالت فضایی در سطح بسیار پایینی است به صورتی که اکثر متغیرها دارای میانگینی کمتر از حد متوسط بوده اند. متغیر حمل ونقل با میانگین ۵۶/۲، متغیر دسترسی و کیفیت کاربری ها با میانگین ۷۳/۲، کیفیت محیطی با میانگین ۴۸/۲، کیفیت خدمات ۵۹/۲، احساس نسبت به محله و محیط اجتماعی ۳۹/۲، امنیت در محله ۸۶/۲، مشارکت ۳۸/۳، عملکرد، اقدامات مسئولان و نگرش به مدیریت شهری با میانگین ۲ و محدودیت ها و فرصت ها دارای میانگین ۳۷/۲ بوده است. همچنین نتایج آزمون همبستگی پیرسون دو منطقه نیز حاکی از بیشترین همبستگی مولفه کیفیت خدمات با مولفه کیفیت محیطی با (۷۲۷/۰) و (۵۷۱/۰) دارد که بالاترین میزان همبستگی در بین مولفه هاست؛ یعنی با افزایش و بهبود شاخص کیفیت خدمات؛ شاخص کیفیت محیطی نیز افزایش می یابد.نتیجه گیری: طبق نتایج می توان گفت که شاخص های پراکنده رویی و عدالت فضایی بسیار به هم وابسته هستند و همچون دو روی یک سکه اند و به یکدیگر وابسته می باشند.

کلیدواژه ها:

ادراک عدالت ، پراکنده رویی شهری ، شهر شیراز ، عدالت فضایی ، جدایی گزینی فضایی