واکاوی نقش مشاوره و آموزش در پیشگیری آسیب های اجتماعی دانش آموزان مقطع ابتدایی

هدف این پژوهش بررسی نقش مشاوره و آموزش در پیشگیری از آسیب های اجتماعی در بین دانش آموزان دوره ابتدایی است. با توجه به حساسیت این مقطع از نظر شکل گیری شخصیت و رفتارهای اجتماعی، لزوم پرداختن به راهکارهای پیشگیرانه بیش از پیش احساس می شود. فرضیه اصلی پژوهش آن است که آموزش های هدفمند و دسترسی موثر به خدمات مشاوره ای، می توانند میزان بروز آسیب های اجتماعی در بین دانش آموزان را کاهش دهند. این پژوهش با روش تحقیق ترکیبی (کمی و کیفی) انجام شد. جامعه آماری شامل معلمان، مشاوران و والدین دانش آموزان ابتدایی شهر اصفهان بود و نمونه ای به تعداد ۱۵۰ نفر از آنان با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده شامل پرسشنامه بسته، مصاحبه های نیمه ساختاریافته و گروه های کانونی بودند. داده های کمی با استفاده از آزمون های آماری مانند تحلیل واریانس و همبستگی تحلیل شدند و داده های کیفی نیز با روش تحلیل مضمون مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها نشان دادند که آموزش مهارت های زندگی و اجتماعی، به ویژه در حوزه های کنترل هیجان، حل مسئله، تصمیم گیری و مهارت های ارتباطی، نقش موثری در کاهش رفتارهای پرخطر دارد. همچنین، حضور فعال مشاور در مدرسه، در کنار برگزاری کارگاه های آموزشی برای والدین و معلمان، باعث ارتقای آگاهی و همکاری در شناسایی به موقع آسیب ها شده است. بیش از ۷۵٪ از مشارکت کنندگان، اثربخشی این اقدامات را در کاهش علائم اولیه اختلالات رفتاری تایید کردند. نتایج نشان داد که مدارس دارای رویکرد نظام مند مشاوره ای، در مقایسه با سایر مدارس، کاهش معناداری در بروز رفتارهای پرخطر و ناسازگارانه دانش آموزان داشتند. این پژوهش نشان می دهد که تقویت ساختار مشاوره در مدارس ابتدایی و گنجاندن آموزش های اجتماعی در برنامه درسی، می تواند نقش پیشگیرانه ای قوی در مقابله با آسیب های اجتماعی ایفا کند.

کلیدواژه ها:

مشاوره ، آموزش پیشگیرانه ، آسیب های اجتماعی ، دانش آموزان ابتدایی ، مهارت های زندگی