ارزیابی اثرات طراحی هندسی خیابان ها بر ایمنی و جریان ترافیکی در مناطق شهری پرتراکم

با گسترش روزافزون شهرنشینی و افزایش تراکم جمعیتی در مناطق شهری، چالش های مرتبط با ایمنی و کارایی سیستم حمل ونقل شهری به ویژه در زمینه طراحی هندسی خیابان ها به طور فزاینده ای نمایان شده اند. طراحی نامناسب هندسی معابر می تواند موجب افزایش نرخ تصادفات، کاهش ظرفیت عبوری و اختلال در جریان ترافیک گردد. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی اثرات مولفه های طراحی هندسی خیابان ها از جمله شعاع قوس، عرض معبر، تعداد خطوط عبوری، و وجود یا عدم وجود موانع بصری بر ایمنی و جریان ترافیکی در مناطق شهری پرتراکم است. این مطالعه با بهره گیری از روش تحقیق تحلیلی-تطبیقی، در دو منطقه پرتراکم شهر تهران و مشهد انجام شده است. داده های میدانی شامل برداشت های ترافیکی، اطلاعات تصادفات، و نقشه های هندسی معابر با استفاده از ابزارهای GIS، نرم افزارهای AutoCAD، VISSIM و SPSS تحلیل گردیده اند. نتایج نشان می دهد که خیابان هایی با طراحی هندسی بهینه، به ویژه در رعایت شعاع های انحنای کافی، خطوط عبور تفکیک شده و میدان دید مناسب، دارای نرخ تصادفات کمتری (کاهش تا ۳۵٪) و روانی جریان بالاتری (افزایش سرعت متوسط تا ۲۲٪) هستند. همچنین، تاثیر مثبت طراحی اصولی در کاهش تاخیر ترافیکی و افزایش رضایتمندی کاربران نیز تایید گردید. در پایان، پیشنهادهایی برای بازنگری در ضوابط طراحی معابر در بافت متراکم شهری، به ویژه در کلان شهرها، ارائه شده است. یافته های این پژوهش می تواند به عنوان راهنمایی کاربردی برای مهندسان ترافیک، مدیران شهری و برنامه ریزان حمل ونقل مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

طراحی هندسی خیابان ، ایمنی ترافیکی ، جریان ترافیک ، مناطق شهری پرتراکم ، تحلیل هندسی ، مدیریت شهری هوشمند