تربیت در عصر هوش مصنوعی: چالش ها و فرصت های روان شناسی تربیتی و فلسفه آموزش

تحولات شتابان فناوری به ویژه در حوزه هوش مصنوعی (AI) سبب دگرگونی بنیادین در ساختارهای دانایی، ارتباطات انسانی، و فرآیندهای تربیتی شده است. این مقاله با رویکردی علمی مروری به بررسی چالش ها و فرصت های تربیت در عصر هوش مصنوعی از دو منظر روان شناسی تربیتی و فلسفه تعلیم و تربیت می پردازد. از یک سو، کاربرد هوش مصنوعی در آموزش امکان شخصی سازی یادگیری، پشتیبانی شناختی، و تحلیل دقیق داده های آموزشی را فراهم ساخته است؛ از سوی دیگر، نگرانی هایی چون تضعیف تعاملات انسانی، نابرابری دیجیتال، الگوریتم زدگی، و تهدید خودآگاهی و عاملیت یادگیرندگان مطرح شده اند. در بخش روان شناسی تربیتی، تاثیر فناوری های هوشمند بر انگیزش، خودتنظیمی، تعامل معلم-دانش آموز، و رشد هیجانی-اجتماعی دانش آموزان تحلیل می شود. در بخش فلسفی، نسبت میان تربیت فناورانه و هدف های انسانی آموزش، مسئله معناداری تربیت در عصر دیجیتال، و جایگاه عاملیت و اخلاق بررسی می گردد. در نهایت، مقاله بر ضرورت بازاندیشی در مفاهیم کلیدی تربیت، تقویت سواد هوش مصنوعی در نظام آموزشی، و طراحی سیاست های تربیتی مقاوم در برابر تحولات فناوری تاکید می ورزد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، روان شناسی تربیتی ، فلسفه تعلیم و تربیت ، تربیت فناورانه ، عدالت آموزشی