تحلیل مقایسه ای نقش های هفت گانه هلیدی در کتاب های آموزش زبان «فارسی بیاموزیم» و «پارسا خواندن»

هدف اصلی آموزش زبان توانایی برقراری ارتباط موثر با دیگران است که این هدف امروزه بیشتر در محتواهای آموزشی با رویکرد ارتباطی دنبال می شود. بررسی نظریه نقش گرایی هلیدی و استفاده از آن در محتوای آموزشی زبان با این رویکرد، تاثیر بسزایی دارد. در این پژوهش دو کتاب آموزشی «فارسی بیاموزیم» (جلد ۱، ۲ و ۳) و «پارسا خواندن» (ترم اول، دوم و سوم) به روش تحلیل محتوا از نظر میزان استفاده از نقش های هفت گانه هلیدی مورد تحلیل و مقایسه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که به جز نقش تعاملی، میزان کاربرد سایر نقش ها در کتاب «پارسا خواندن»، به طور (معناداری) بیشتر از «فارسی بیاموزیم» است. مجموع تعداد نقش ها در کتاب «فارسی بیاموزیم» ۶۲۲ و در «پارسا خواندن» ۲۰۰۵ مورد بوده است که نشان از سه برابر بودن تعداد آنها در کتاب «پارسا خواندن» می باشد. تعداد نقش ها در «فارسی بیاموزیم» به تفکیک عبارت است از: نقش ابزاری، ۳۵؛ نظارتی، ۴۱؛ تعاملی، ۲۱۲؛ شخصی، ۳۴؛ اکتشافی، ۱۳۰؛ تخیلی، ۱۷۰ و اطلاع رسانی، ۵۷ مورد؛ همچنین در کتاب «پارسا خواندن» تعداد آنها بدین صورت است: نقش ابزاری، ۶۳۱؛ نظارتی، ۷۹؛ تعاملی، ۱۹؛ شخصی، ۵۷؛ اکتشافی، ۸۹۵؛ تخیلی، ۷ و اطلاع رسانی، ۳۱۷ مورد. این تفاوت ها نشان دهنده تمرکز بیشتر کتاب «پارسا خواندن» بر استفاده از نقش های هفت گانه هلیدی است.

کلیدواژه ها:

آموزش زبان فارسی ، رویکرد ارتباطی ، زبان شناسی نقش گرا ، نقش های هفت گانه زبان ، فارسی بیاموزیم ، پارسا خواندن