بررسی عوامل مدیریتی موثر بر خلا عملکرد گندم آبی (Triticum aestivum L.) در استان لرستان با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد

این تحقیق به منظور بررسی عوامل مدیریتی موثر بر خلا عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) آبی و تعیین سهم هر یک از این عوامل در استان لرستان، شامل شهرستان­های خرم­آباد، دورود، کوهدشت و نورآباد با شرایط اقلیمی متفاوت انجام شد. بدین منظور، اطلاعات مربوط به مدیریت ۲۴۰ مزرعه گندم نظام کشت آبی در سال زراعی ۰۲-۱۴۰۱ جمع­آوری و بررسی گردید. خلا عملکرد با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد تعیین شد. میانگین عملکرد گندم در چهار شهرستان مورد مطالعه ۴۱۸۳ تا ۵۵۶۳ کیلوگرم در هکتار بود که با مدیریت بهینه می­توان این مقدار را تا ۱۱۸۱۵ کیلوگرم در هکتار افزایش داد. نتایج نشان داد که در نورآباد، مقدار کود فسفر مصرفی (۱۰۰۴ کیلوگرم در هکتار) و تعداد شخم (۳۲۰ کیلوگرم در هکتار)، در کوهدشت تعداد آبیاری (۱۰۴۹ کیلوگرم در هکتار) و استفاده از رقم کوهدشت (۴۶۳ کیلوگرم در هکتار)، در دورود استفاده از رقم طلایی (۱۹۵۱ کیلوگرم در هکتار)، تعداد کود سرک (۱۵۹۸ کیلوگرم در هکتار )، استفاده از ذرت در تناوب (۱۰۸۳ کیلوگرم در هکتار) و سابقه فعالیت کشاورز (۸۲۶ کیلوگرم در هکتار) و در خرم­آباد تناوب چغندرقند (۳۲۴۶ کیلوگرم در هکتار)، تعداد آبیاری (۱۲۶۹ کیلوگرم در هکتار ) و تاریخ کاشت (۸۴۱ کیلوگرم در هکتار) از عوامل موثر در خلا عملکرد بودند. با توجه به اینکه در بین عوامل مدیریتی، برخی از متغیرها مانند تناوب، استفاده از رقم مناسب، تعداد آبیاری، تعداد شخم و تاریخ کاشت تاثیر بیشتری در خلا عملکرد دارند، لذا با بهینه­سازی موارد ذکر شده می­توان عملکرد گندم آبی را در شهرستان­های مورد مطالعه افزایش داد.

کلیدواژه ها:

آبیاری ، عملکرد پتانسیل ، عملکرد واقعی ، علف کش ، نیتروژن