خوانش نقش پارچه معین مصور با موضوع زن موجود در موزه ملی ایران با رویکرد شمایل شناسی

در زمان پایتختی اصفهان در دوره صفوی سبک و شیوه خاصی در نقوش منسوجات به پیروی از شیوه تک پیکرنگاری شکل گرفت که مورد استقبال واقع شد. معین مصور نگارگری زبده، شاگرد رضاعباسی بود که به طراحی پارچه نیز می پرداخت. طراحی پارچه ی متعلق به او، به شیوه تک پیکرنگارگری، زن جوانی که آزادانه در بوستان بر زمین نشسته را نشان می دهد. هدف: نقوش بافته شده بر منسوجات تاریخی ایران علاوه بر جنبه تزیینی، بازگو کننده عوامل تاثیرگذار در فهم زمانه ی خود هستند که نیاز به بازشناسی دارند، تا بر تاریخ هنر ایران نکات گویاتری را آشکار سازند.در راستای این پژوهش این سوال مطرح است که چه عواملی در انتخاب موضوع این طرح بر پارچه تاثیرداشته-اند؟ این پژوهش به روش کیفی با رویکرد شمایل شناسی اروین پانوفسکی و با توجه به لایه های سه گانه و سلسله مراتب این رویکرد به تفسیر نقش پارچه مذکور پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد، عوامل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی آن دوره بر چگونگی خلق اثر تاثیر بسزایی داشته است. معین مصور با جهان بینی زمانه خود در انتخاب موضوع آزادانه عمل کرده است. او در اثرش تحت تاثیر اندیشه انسان گرایانه غرب، نگاه آرمانی در نقش انسان را نادیده انگاشته و به تجسم زندگی روزمره و خواسته های دنیوی پرداخته است.

کلیدواژه ها:

تصویر زن ، پارچه های صفوی ، معین مصور ، شمایل شناسی ، مکتب پارچه بافی رضاعباسی