آشنایی با حقوق دانش آموزی

اگر آموزش و پرورش را متکی بر سه پایه اصلی بدانیم این سه پایه دانش آموز، معلم و ساختار نظام آموزشی است. به طور قطع اهمیت دانش آموز در این مثلث از دو راس دیگر بیشتر است، زیرا ساختار برای تعلیم و تربیت دانش آموز ایجاد شده و معلم هم برای تربیت و آموزش کودکان به کارگرفته شده است. متاسفانه دانش آموزان در مقایسه با دو وجه دیگر بیشتر مورد غفلت و بی مهری قرار گرفته اند. باید به این نکته توجه داشت که این بی مهری و غفلت در مورد کودکان فقط مدارس را در بر نمی گیرد و در کل جامعه، بسته به عوامل مختلف، کم یا زیاد مشاهده می شود و کودکان آنگونه که باید مورد توجه و حمایت حقوقی قرار نمی گیرند: به طوری که در بسیاری از موارد شاهد تضییع حقوق کودکان و در برخی موارد برخورد های خلاف قانون و خشن با کودکان هستیم. در عرف و ادبیات و باورهای جامعه ایران هم بزرگسالان دارای نوعی حق مالکیت بر کودکان هستند. آمار دقیقی از آزار و اذیت کودکان در دسترس نیست ولی اخبار منتشر شده از منابع رسمی و غیر رسمی و گفته های افراد دست اندر کار این حوزه نشان می دهد بسیاری از کودکان توسط اولیا و معلمان و اطرافیان خود تحت آزار و اذیت قرار گرفته اند و این امر موجبات نگرانی شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر استخراج حقوق اساسی دانش آموز در نظام حقوقی ایران است تا با اتکای به آن، وظایف، تعهدات و مسئولیتهای معلمان، مسئولان مدرسه و سایر افراد دست اندرکار تربیت دانش آموزان شناسایی و معرفی شوند. طبق منشور حقوق کودک که در سازمان ملل طرح و تصویب شده است کودک باید از حقوق مناسب خود برخوردار باشد. در سال 1393 نیز تفاهم نامه آموزش حقوقی بین وزارت آموزش و پرورش و معاونت حقوقی ریاست جمهوری امضا شد که بر این اساس مقرر گردید ، منشور حقوق دانش آموزی توسط آموزش و پرورش تهیه و تدوین گردد. هرچند ، متاسفانه سیاستگذاران آموزش و پرورش به خاطر تغییر سیاست ها در دوره های مختلف و مشکل کمبود بودجه، در پی آموزش های لازم به عوامل مدرسه در مورد حقوق اساسی کودکان و نظارت دقیق بر مدارس و از سوی دیگر آموزش حقوق کودک به دانش آموزان نیستند.

کلیدواژه ها:

حقوق ، دانش آموز ، منشور ملی حقوق دانش آموز ، حقوق شهروندی