اثربخشی آموزش مبتنی بر تاب آوری بر افکار خودجرحی و تعارضات بین فردی دانش آموزان فرزند طلاق

زمینه: نوجوانانی که والدین آن ها جدا شده و تجربه بدرفتاری در دوران کودکی داشته اند، شیوع خودجرحی در آن ها از جمعیت عادی بیش تر است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر تاب آوری بر افکار خودجرحی و تعارضات بین­ فردی دانش آموزان فرزند طلاق انجام گرفت. روش: روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان فرزند طلاق دوره ی متوسطه ی دوم شهر اردبیل در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود که از میان آن ها بر حسب ملاک های ورود به پژوهش و به روش نمونه گیری در دسترس ۴۰ دانش آموز فرزند طلاق انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (۲۰ نفر) و گروه کنترل (۲۰ نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش ۱۲ جلسه ی ۷۵ دقیقه ای برنامه ی آموزش مبتنی بر تاب آوری را دریافت کردند و گروه کنترل به روال عادی خود ادامه دادند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس خودجرحی بدون قصد خودکشی زلکوویچ و کول (۲۰۱۷) و پرسشنامه ی مشکلات بین فردی بارخام و همکاران (۱۹۹۶) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ ها: یافته ها نشان داد که بین میانگین افکار خودجرحی (۰/۰۱ >P؛ ۴/۸۸=F  و ۰/۱۲ =ηp۲) و تعارضات بین فردی (۰۰۱ /۰>P؛  F=۳۱/۵۷ و /۰/۴۶ =ηp۲) گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. بدین­ صورت که بعد از اجرای برنامه ی آموزشی مبتنی بر تاب آوری میانگین نمرات دانش آموزان فرزند طلاق در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافته است. نتیجه­ گیری: بنابراین، با آموزش و ارتقای تاب آوری روانی در دانش آموزان می توان میزان افکار خودجرحی و تعارضات بین فردی را در آنان کاهش داد. دانش آموزان به کمک راهبردهای تاب آورانه می توانند شکست های متعدد خود را دوباره مورد بررسی و بازبینی قرار دهند و در نهایت انعطاف پذیری در دانش آموزان بهبود می یابد.

کلیدواژه ها:

آموزش تاب آوری ، افکار خودجرحی ، تعارضات بین فردی و فرزند طلاق