تحلیل ساختاری پیشرانهای کلیدی موثر بر تنش های آبی در شهرهای ایران (مورد مطالعه: کلانشهر اهواز)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 42

فایل این مقاله در 35 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JVFC-5-3_008

تاریخ نمایه سازی: 10 خرداد 1404

چکیده مقاله:

امروزه یکی از مهم ترین چالش های حال و آینده به ویژه در مناطق خشک جهان، مساله کم آبی و در مواردی بحران آب است. تنش های آبی در سطح داخلی کشورها نیز در بین ساکنان مکان های روستایی و شهری نیز به چشم می خورد. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل کلیدی موثر بر تنش­های آبی در کلانشهراهواز با تکیه بر رویکرد آینده نگاری می باشد. ابتدا با دیدی سیستماتیک و ساختاری و بر پایه مبانی نظری حاصل شده و با استفاده از روش دلفی، شاخص ها و متغیرهای تاثیرگذار بر تنش آبی در کلان شهر اهواز در ابعاد ۵ گانه نهادی -  مدیریتی، طبیعی - زیست محیطی، سیاسی، اجتماعی - فرهنگی، اقتصادی و زیرساختی- کالبدی استخراج شد. پس از تدوین سناریوها، از طریق مصاحبه با متخصصین هر سناریو تفسیر و روایی آنها مورد بررسی قرار گرفت و پیامدهای هر سناریو تحلیل و تفسیر شد؛ در این راستا، در پژوهش حاضر برای شناسایی مهم ترین شاخص ها و متغیرهای تاثیرگذار بر آینده های امنیت آبی کلان شهر اهواز در افق ۱۴۲۰، تعداد ۷۲ عامل کلیدی تاثیر گذار بر تنش های آبی شناسایی شد. از میان ۷۲ عامل کلیدی شناخته شده، پس از پایش (ترکیب همپوشانی­ها، حذف موارد بی ارتباط و مبهم و انجام اصلاحات لازم)، در نهایت ۴۶ متغیر تاثیرگذار تنش­های آبی بر امنیت فضاهای شهری کلان شهر اهواز استخراج شد. از میان ۴۶ عامل بررسی شده ۱۶ عامل به عنوان عوامل کلیدی موثر بر تنش های آبی ناشی از تغییر اقلیم در کلانشهر اهواز نقش عمده ای ایفا نموده و به عنوان بازیگران اصلی شناخته شدند. در نهایت، با بررسی نتایج، برای ۱۶ عامل اصلی، ۴۸ وضعیت احتمالی مشخص شد. در نهایت، ۴۸ وضعیت احتمالی برای آینده این کلانشهر در نظر گرفته شد که این وضعیت­ها طیفی از شرایط مطلوب تا بحرانی را شامل می­شدند.  ۲ سناریوهای قوی، ۴ سناریوهای با سازگاری بالا (سناریوهای باورکردنی)، ۹۹۹۹ سناریوهای ضعیف که سناریوهای با سازگاری بالا (تعداد ۴ سناریوی فوق)، نشان دهنده وضعیت حاکم موثر بر آینده تنش های آبی ناشی از تغییر اقلیم بر امنیت فضاهای شهری بر کلانشهر اهواز می­باشد. نتایج نشان می­دهد ۴ سناریو احتمال وقوع بیشتری بر تنشهای آبی و آینده کلانشهر اهواز دارند.

نویسندگان

سعید ملکی

Department of Geography, Shahid Chamran University of Ahvaz

هوشنگ مرادی

Department of Geography, Shahid Chamran University of Ahvaz

سعید امان پور

Department of Geography, Shahid Chamran University of Ahvaz

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Arnel, N.M. (۲۰۰۴): climate change and global water resources: sres ...
  • Aboelnga, H., Saidan, M., Al-Weshah, R., Sturm, M., Ribbe, L. ...
  • Alizadeh, H. and Sharifi, A., ۲۰۲۰. Assessing resilience of urban ...
  • Chapagain, K., Tolba, A.H., Babel, M. and Ribbe, L., ۲۰۲۲. ...
  • Apraku, A., ۲۰۲۳. Water security in rural Eastern Cape, SA: ...
  • Birkmann, J., Liwenga, E., Pandey, R. and Boyd, E., ۲۰۲۲. ...
  • Bazaz, A., Bertoldi, P., Buckeridge, M., Cartwright, A., de Coninck, ...
  • Chen, S., ۲۰۱۶. Analysis and predication of urban water security: ...
  • IPCC. ۲۰۰۷. IPCC assessment report ۴ . Retrieved August ۸, ...
  • Intergovernmental Panel on Climate Change, (۲۰۱۴).. ...
  • Karmakar, M. and Pradhan, M.M., ۲۰۲۰. Climate change and public ...
  • Lozet, F. and Kim, E., ۲۰۱۳. Water and Environmental Security ...
  • Milhahn, K. ۲۰۱۹. Cities: a ‘cause of and solution to’climate ...
  • Mcdonald, R., Green, P., Balk, D & Fekete, B.m.(۲۰۱۱). Urban ...
  • Matthew, A. (۲۰۲۲). Research note: Climate change, peri-urban space and ...
  • Mohammadi, D.M. and Ghaedi, S., ۲۰۲۰. Climate Change and Ecological ...
  • Nazemi, A., Wheater, H. S., Chun, K. P., Bonsal, B. ...
  • Obengo, Okundi. Joel. ۲۰۱۶. “Hydropolitics of the Nile: The case ...
  • Oki, T., Y.Agata,s. kanae ,T. Saruhashi and k. Musiakee.(۲۰۰۳). Global ...
  • UN (United Nations)- Water., ۲۰۱۳. Water security and the global ...
  • بهشتی، محمدباقر؛ زالی، نادر (۱۳۹۰). شناسایی عوامل کلیدی توسعه منطقه ...
  • بزی، خدا رحم؛ خسروی، سمیه؛ جوادی، معصومه (۱۳۸۹). بحران آبی ...
  • تقوایی، مسعود و حسینی خواه، حسین (۱۳۹۶). برنامه ریزی توسعه ...
  • حمیدرضا نصرتی (۱۳۹۷). تبیین آینده های امنیت آبی کلان شهر ...
  • حسن لی، علی مراد (۱۳۹۳). تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن ...
  • خوش بیان، عاطفه (۱۳۹۶). بررسی اثرات تغییر اقلیم بر شاخص ...
  • رضایان، احد؛ رضایان، علی حسین (۱۳۹۵). آینده پژوهی بحران آب ...
  • رضایان قیه باشی (۱۳۹۶). آینده نگاری تهدیدهای امنیتی ناشی از ...
  • سالنامه آماری(۱۴۰۰). معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری ...
  • شرکت ملی مهندسی آب و فاضلاب ایران (۱۳۹۹).. ...
  • شوارتز، پیتر (۱۳۸۸)، مبانی و اصول سناریونویسی، هنر دورنگری، برنامه ...
  • شناسایی پیشران های کلیدی موثر بر آینده توسعه گردشگری مذهبی شهر مهران [مقاله ژورنالی]
  • صیدی، علی نظر و امیر گندم کار(۱۳۹۷). بررسی تغییرات اقلیمی ...
  • کاویانی راد، مراد(۱۳۹۰). پردازش مفهوم امنیت زیست محیطی (رابطه امنیت ...
  • کرمی و غفاریان (۱۳۹۶). آینده پژوهی بحران آب و چالش ...
  • کریمی، صادق؛ سلیمانی دامنه، مجتبی و مرضیه صداقت کیش(۱۳۹۷). آینده ...
  • ملکی، علیرضا؛ ترکمانی، محمدجواد (۱۳۹۴). مدیریت خشک سالی برای استفاده ...
  • مرادی، هوشنگ؛ ملکی، سعید؛ امان پور، سعید (۱۴۰۲). چارچوب مفهومی ...
  • آینده پژوهی برنامه ریزی توسعه گردشگری (نمونه موردی: استان اردبیل) [مقاله ژورنالی]
  • نمایش کامل مراجع