مدیریت نفوذ در شهرها با استفاده از گالریهای زیرزمینی

افزایش جمعیت شهری و توسعه سریع نواحی شهری در دهههای اخیر، باعث بروز مشکلات متعددی در زمینه مدیریت منابع آب و سیالبهای شهری شده است. توسعه بیرویه زیرساخت ها، کاهش فضای سبز و استفاده از سطوح غیرقابل نفوذ مانند آسفالت و بتن در بسیاری از مناطق شهری، به کاهش ظرفیت جذب آب باران و افزایش جریانهای سطحی منجر شده است. این افزایش حجم آبهای سطحی میتواند منجر به سیالبهای ناگهانی و خسارتهای جانی و مالی فراوانی شود. از سوی دیگر کاهش نفوذ بارشها به درون زمین و افزایش بهرهبرداری از منایع آب زیرزمینی، باعث افت سطح آب زیرزمینی در سالیان اخیر گردیده است. لذا امروزه لزوم مدیریت سیالب و بهره مندی مناسب از آن در مناطق شهری، امری مهم و اجتناب ناپذیر میباشد. در سالهای اخیر از راهکارهای مختلفی مانند بهترین روشهای مدیریتی (BMPs)، روشهای توسعه کم اثر (LID) و همچنین ترکیبی از این روشها جهت مدیریت رواناب شهری استفاده شده است. در این مطالعه با انحراف سیالب شهری به درون گالریهای نفوذپذیر افقی ایجاد شده در زیر زمین، به مدیریت رواناب شهری از طریق نفوذ آن به درون زمین، پرداخته شده است. منطقه مورد مطالعه ناحیه شمال شرقی شهرستان قزوین با مساحت ۱۲۱۴۰۵ متر مربع میباشد. عمق رواناب برابر با ۳۱۸ میلیمتر در سال و خاک منطقه از نوع ماسه است. گالریهای زیر زمینی شامل دو گالری با قطر ۱.۳ متر و طولهای ۲.۵ کیلومتر و ۱.۵ کیلومتر میباشند. نتایج نشان داد که گالریهای زیرزمینی توانسته اند تا ۹۰ درصد از حجم رواناب را نفوذ دهند و همچنین این عمل باعث افزایش ۷ سانتی متری تراز آب زیرزمینی در طول یک سال میگردد. با این روش مشخص گردید که با کاهش حجم رواناب در سطوح شهری از خسارات احتمالی جلوگیری به عمل آمده و همچنین این منبع آب میتواند به تغذیه سفره آب زیرزمینی کمک نماید. استفاده از این راهکار به خصوص در مناطق شهری که سطح نفوذپذیر به طور قابل توجهی کاهش یافته است، بسیار کارآمد خواهد بود.

کلیدواژه ها:

مدیریت سیالب ، رواناب شهری ، مجاری نفوذپذیر ، تغذیه سفره آب زیرزمینی