توسعه روش های مناسب و کاربردی کنترل و پایش تشکیل واکس به منظور بهبود انتقال نفت خام در خطوط لوله

یکی از ویژگی ­های بسیار با اهمیت که در انتقال نفت خام، نفت ­کوره و گازوییل از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، نقطه ظهور واکس می­ باشد. در این کار برای تعیین این ویژگی روش­ های نوآورانه متفاوتی بررسی شد و سرانجام ترکیبی از روش ­های تجربی و مدل­ سازی مورد استفاده قرار گرفت. در مرحله اول، با آزمایش ­های میکروسکوپی نقطه ظهور واکس در نمونه ­های نفت خام و برش­ های سنگین تعیین شد. سپس با استفاده از روش ویسکومتری این نقطه­ ها اندازه­ گیری و اثر آب، رسوب و وجود بلور­های واکس در این روش بررسی شد. این مطاله­ ها نشان داد که در نقطه ظهور واکس، تغییرهای بسیار زیادی در مقدار گرانروی رخ خواهد داد. با توجه به سادگی، هزینه پایین و دقت کافی این آزمایش ­ها، این روش در تعیین نقطه ظهور واکس می­ تواند کاربرد بسیار زیادی در مناطق عملیاتی داشته باشد. افزون براین نشان داده شد که ظهور واکس می ­تواند با تغییر وزن ویژه، نقطه ریزش، واکس و مقدار آسفالتین همراه باشد. همچنین برای تخمین ارتباط مناسب بین متغیرهای ورودی و متغیر دمای ظهور واکس از روش­ های مدل­ سازی متفاوت در این مطالعه استفاده شد. این روش ­ها شامل، روش الگوریتم شبکه عصبی، روش الگوریتم منطق فازی و روش مدل­ های برازش می ­باشد. بررسی مدل­ های توسعه داده شده و آزمون آماری آن­ها نشان داد که بهترین روش برای توسعه مدل مناسب برای تخمین این ویژگی استفاده از مدل برازش می­ باشد. نتیجه­ های برآمده از این مدل نشان داد که بیش­ترین تاثیر عامل منفرد در تخمین ویژگی دمای ظهور واکس مربوط به میزان غلظت ترکیب­ های آسفالتین در نمونه و مهم ­ترین تاثیر درونی نیز مربوط به درون وزن ویژه و نقطه ریزش نمونه ­های نفت خام می­ باشد.

کلیدواژه ها:

نفت خام ، نقطه ظهور واکس ، روش ویسکومتری ، شبکه عصبی ، مدل ANFIS ، مدل برازش