ارزیابی برخی متابولیت های ثانویه، ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه همیشه بهار تحت تاثیر الیسیتور کیتوزان در کشت درون شیشه ای

هدف: به‎دلیل دارا بودن متابولیت های دارویی مهم (از جمله calenduloside، Quercetin و غیره) گل همیشه بهار منبع عالی داروهای جدید محسوب می شود. یکی از ابزارهای بیوتکنولوژیکی برای افزایش تولید این متابولیت ها، استفاده از فرآیند الیسیتاسیون در کشت درون شیشه ای است. لذا هدف از این تحقیق بهبود متابولیت های داوریی، ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی این گیاه تحت تاثیر الیسیتور کیتوزان در کشت درون شیشه ای می باشد.مواد و روش ها: در این تحقیق، تاثیر روش های مختلف ضدعفونی و پوشش بذر بر صفات درصد جوانه زنی و آلودگی بذور همیشه بهار مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور (نوع روش ضدعفونی و نوع پوشش بذر) و ۴ تکرار انجام شد. سپس الیسیتور کیتوزان با وزن مولکولی پایین با غلظت های مختلف (صفر، ۲۵، ۵۰ و ۷۵ میلی گرم در لیتر) تهیه و روی بذور مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت تاثیر کیتوزان روی بهبود صفات مورفوفیزیولوژیکی، متابولیتی و بیوشیمیایی همیشه بهار در کشت درون شیشه ای بررسی شد.نتایج: نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل روش ضدعفونی و پوشش بذر نشان داد که تیمارS۲C۱ (روش دوم ضدعفونی، قرار دادن در قارچ کش بنومیل ۱۰ درصد به مدت ۵ دقیقه، قرار دادن در الکل ۷۰ درصد به مدت ۳۰ ثانیه، قرار دادن در هیپوکلریت سدیم ۱% به مدت ۱۵ دقیقه، همراه با تیمار بدون پوشش بذر) بیشترین میزان درصد جوانه زنی (۱۰۰) را در مقایسه با سایر تیمارها داشت. نتایج مقایسه میانگین اثر ساده روش ضدعفونی نشان داد که بیشترین و کمترین میزان درصد آلودگی به ترتیب مربوط به روش اول (S۱) و سوم (S۳) ضدعفونی می باشد. نتایج مقایسه میانگین نشان دهنده افزایش معنی دار صفات ارتفاع، وزن تر گیاهچه، تعداد و طول ریشه، طول ساقه، تعداد و عرض برگ در همه غلظت های کیتوزان در مقایسه با نمونه شاهد بود. بیشترین و کمترین میزان فلاونوئید، فنل کل، فعالیت آنتی اکسیدانی، آنتوسیانین، کاروتنوئید، کلرفیل a و b، کاتالاز، پراکسیداز و میزان پرولین به ترتیب به تیمار ۵۰ میلی گرم در لیتر کیتوزان و شاهد اختصاص داشت. بیشترین و کمترین میزان مالون دی آلدهید به تیمار شاهد و کیتوزان ۵۰ میلی گرم در لیتر تعلق داشت. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که غلظت ۵۰ میلی گرم در لیتر کیتوزان در بهبود ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی، متابولیتی و بیوشیمایی همیشه بهار در کشت درون شیشه ای موثرتر بوده است.

کلیدواژه ها:

متابولیت ثانویه ، کشت بافت گیاهی ، الیسیتاسیون ، گیاه دارویی ، فلاونوئید