نسبت متافیزیک و دانش های هنجاری نزد فارابی و هیلاری پاتنم

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 38

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRT-24-4_002

تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1404

چکیده مقاله:

فارابی و پاتنم تاثیر مخرب یا مولد متافیزیک در دانش­های هنجاری، مثل حکمت عملی و فقه در علوم قدیم و اخلاق و اقتصاد در علوم جدید را امری آشکار می­دانند و معتقدند عدم توجه به این نقش، به اثرات غیر قابل جبران منجر می­گردد. برای فارابی این نقش ضروری و حیاتی در قالب استفاده دانش­های هنجاری از معارفی است که در متافیزیک تبیین و مبرهن شده است و بدین جهت حذف متافیزیک نزد فارابی، به معنای حذف برخی مبادی آن دانش­ها و رد عینیت در ارزش ها و ورود به وادی نسبی­گرایی است. در طرف مقابل، پاتنم منکر متافیزیک سنتی بوده و به دنبال حذف آن از دانش­های هنجاری است. به همین جهت برای کارکردی که متافیزیک سنتی در دانش­های هنجاری داشته است، جایگزینی معرفی می­کند. این جایگزین، تفسیر و روایت خاص او از فلسفه پراگماتیسم است. پاتنم در این روایت، پراگماتیسم را نوعی از متافیزیک می­داند که بدون مرز بوده و در نقش آسیب­شناسی و اصلاح­گری سایر فلسفه­ها ظاهر می­شود. بر این مبنای جدید، پاتنم تصویر دیگری از دانش­های هنجاری و معیار عینیت و نسبی­گرایی ارائه می­کند. روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل منطقی_فلسفی، اعم از تحلیل مفهومی، تحلیل گزاره­ای، تحلیل سیستمی، با رویکرد تطبیقی، جهت تضارب آراء، تبیین و گفت­وگوی آن دو اندیشمند است.

نویسندگان

محسن اشرفیان فر

دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

جعفر شانظری

دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران .

جنان ایزدی

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • جیکوبز، جاناتان آ. (۱۳۹۶ش). فرهنگ اصطلاحات فلسفه اخلاق. (ترجمه: سید ...
  • عباس­زاده، مهدی (۱۳۹۹ش). معرفت پیشینی در معرفت شناسی معاصر و ...
  • عبدالکریمی، بیژن (۱۴۰۱ش). هایدگر در ایران. تهران: انتشارات نقد فرهنگ ...
  • فارابی، ابونصر (۱۳۷۶ش). السیاسه المدنیه. (ترجمه: حسن ملکشاهی). تهران: انتشارات ...
  • فارابی، ابونصر (۱۳۸۸ش). فصول منتزعه. (ترجمه: حسن ملکشاهی). تهران: انتشارات ...
  • فارابی، ابونصر (۱۳۲۵ق). الابانه عن غرض ارسوطالیس فی کتاب ما ...
  • فارابی، ابونصر (۱۴۰۵ق). الجمع بین رایی الحکیمین. تهران: انتشارات الزهراء ...
  • فارابی، ابونصر (۱۴۰۸ق). المنطقیات للفارابی، ج۱. قم: کتابخانه عمومی حضرت ...
  • فارابی، ابونصر (۱۴۳۰ق). تحصیل السعاده (در الاعمال الفلسفیه). بیروت: دارالمناهل ...
  • فارابی، ابونصر (۱۹۷۰م). الحروف. (تصحیح: محسن مهدی). بیروت: دارالمشرق ...
  • فارابی، ابونصر (۱۹۹۱م). المله ، در المله و نصوص اخری. ...
  • فارابی، ابونصر (۱۹۹۶م). احصاء العلوم. بیروت: الهلال ...
  • قائمی­نیا، علیرضا (۱۳۸۳ش). برخی دیدگاه­های جدید در باب معرفت پیشینی. ...
  • کریمی، محمود؛ امرایی، رحیم (۱۳۸۹ش). بررسی و نقد دیدگاه ویتگنشتاین ...
  • نمایش کامل مراجع