اولویت بندی پدیده های ژئومورفولوژیکی موثر در بهینه سازی گردشگری رودخانه مطالعه موردی(رودخانه ابوالعباس شهرستان باغملک)

رودخانه ها به دلیل زیبایی چشم نواز خود، آب فراوان و همچنین به سبب محل زیست گونه های بی شماری از گیاهان و جانداران همواره موردتوجه انسان ها بوده است. امروزه این توجه در قالب گردشگری رودخانه تجلی پیداکرده است که یکی از نوظهورترین انواع گردشگری ها می باشد. رودخانه ابوالعباس، رودخانه ای با آب دائمی است که در شهرستان باغملک قرار دارد، این رودخانه به سبب برخوردار بودن از یک محیط کوهستانی و آبرفتی شرایط ویژه ای را در رابطه با گردشگری پیداکرده است. هدف از این پژوهش اولویت بندی پدیده های ژئومورفولوژیکی موثر در بهینه سازی گردشگری رودخانه ابوالعباس در شهرستان باغملک می باشد. پدیدهایی مانند آبشار، کاسکید، گدار، چالاب-خیزاب، چالاب سنگی، بستر آبرفتی، پادگانه های رودخانه، بانکت های میان رودخانه، موانع میان رودخانه ای، سکوهای کنار رودخانه و بستر و دیواره سنگی ازجمله پدیده های ژئومورفولوژیکی رودخانه ای بوده که در جذب گردشگر و بهینه سازی گردشگری موثر هستند. پس از شناسایی عوامل ژئومورفولوژیکی موثر در بهینه سازی گردشگری رودخانه، برای اولویت بندی پدیده های مذکور از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. این روش پدیده های رودخانه ای را به صورت زوجی مقایسه کرده و درنهایت به صورت وزن هایی ارائه می کند؛ این اوزان نشان دهنده اولویت و اهمیت هر یک از پدیده ها در بهینه سازی گردشگری رودخانه ای می باشند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که عوامل ژئومورفولوژیکی رودخانه ای یادشده در جذب گردشگر تاثیر داشته به طوری که پدیده آبشار رتبه ۱ و بستر و دیواره سنگی رتبه ۱۱ را در جذب گردشگر به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری ها نشان می دهد که برنامه ریزی برای توسعه گردشگری به علت اینکه آلودگی های کمتری نسبت به دیگر صنایع دارد؛ بسیار مهم است. تنها آلاینده هایی که گردشگران تولید می کنند رهاسازی زباله ها در محیط های طبیعی به خصوص رودخانه ها می باشد که البته این مورد مدیریت مطلوبی را از طرف مدیران تقاضا می کند؛ بنابراین اولویت بندی پدیده های ژئومورفولوژیکی رودخانه می تواند به شناخت بیشتر توانایی های گردشگری رودخانه ها توسط گردشگران و درنتیجه، بهینه سازی گردشگری رودخانه همراه با حفاظت از محیط زیست رودخانه ای منجر شود.

کلیدواژه ها:

توسعه ، گردشگری ، رودخانه ، باغملک ، پدیده های ژئومورفولوژیکی ، فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)