بررسی تطبیقی جلوه­ های عشق در شعر سعدی و ابونواس

بررسی تطبیقی جلوه­ های عشق در شعر سعدی و ابونواسچکیدهاین پژوهش با هدف شناخت بهتر ادبیات ملی و درک بیشتر هنر شاعری سعدی از دریچه ی ادبیات تطبیقی، به کنکاش در غزلیات سعدی و ابونواس از شاعران مشهور ادب فارسی و عربی در باب عشق پرداخته و همانندی­های غیرقابل انکاری در این جنبه ی مهم شعری آن دو کشف کرده است. گرچه برخی از پژوهشگران با توجه به تسلط سعدی بر ادب عربی، سعی در القای اثرپذیری وی از ادب عربی دارند؛ اما این پژوهش با رویکردی متفاوت با توجه به خاصیت کهن­الگویی عشق و فطری بودن آن و طبع شعری بلند سعدی و قریحه ی وقاد و خیال بلندپرواز وی بر این فرض استوار است که پنداشتن این همانندی­ها در عین جرعه نوشی سعدی از ادب زلال عربی، بر اصل توارد بهتر می­نماید. با این فرض، پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی غزلیات دو شاعر، رویکرد تطبیقی خود را مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی برگزیده که قائل به جهانی بودن ادبیات و وحدت و انسجام ادبیات­های مختلف است. تحلیل یافته­های پژوهش پس از نشان دادن موضوعات مشترک و مشابه نشان داد که با توجه به زبان مشترک عشق و نبوغ و قریحه ی سعدی، وجود این تشابهات، علاوه بر اثرپذیری، تواردهای ذهنی دو شاعر نیز است که گاه در نقطه­ای به هم رسیده­اند.

کلیدواژه ها:

ابونواس ، ادبیات تطبیقی ، سعدی ، عشق