نقش رهبرآموزشی مشارکتی در نظام آموزشی و مدارس؛ مطالعه ای مروری

رهبری مشارکتی به عنوان یکی از سبک های نوین و موثر در مدیریت آموزشی، در دهه های اخیر مورد توجه ویژه پژوهشگران و مدیران نظام های آموزشی قرار گرفته است. در این سبک، مدیران آموزشی با تفویض اختیار و جلب مشارکت فعال کارکنان، معلمان و سایر عوامل مدرسه، تلاش می کنند فرآیند تصمیم گیری و اجرای امور را به شیوه ای گروهی و مشارکتی پیش ببرند. مقاله حاضر با هدف مرور و تحلیل مفهومی و تجربی رهبری مشارکتی در آموزش و پرورش، به بررسی منابع نظری و پژوهش های انجام شده در داخل و خارج از کشور می پردازد. یافته های این مرور نشان می دهد که رهبری مشارکتی دارای مولفه هایی همچون تفویض اختیار، ارتباطات اثربخش، اعتماد متقابل و فرهنگ مشارکت محور است و نقش موثری در بهبود اثربخشی مدارس، افزایش انگیزش شغلی معلمان، ارتقاء عملکرد آموزشی و بهبود روابط سازمانی دارد. همچنین، برخی چالش ها نظیر ساختارهای سلسله مراتبی، فرهنگ سازمانی سنتی و ضعف در مهارت های ارتباطی مدیران از موانع استقرار این سبک رهبری در مدارس به شمار می رود. در پایان، راهکارهایی همچون بازنگری در شیوه های مدیریت آموزشی، برگزاری دوره های آموزشی ویژه مدیران و تقویت فرهنگ مشارکتی در مدارس پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

رهبری مشارکتی ، مدیریت آموزشی ، تفویض اختیار ، اثربخشی مدرسه ، فرهنگ مشارکت