بررسی وتحلیل راهبردهای تجارت زعفران ایران با استفاده از رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک (SWOT) (نمونهی مورد مطالعه: استان خراسان جنوبی)

استان خراسان جنوبی با داشتن رتبه دوم در تولید زعفران بهعنوان یکی از محصوالت استراتژیک در بخش کشاورزی کشور است. باتوجهبه تقاضای بازارهای جهانی برای این محصول، در پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی و تحلیل راهبردهای تجارت زعفران ایران با استفاده از با رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک) SWOT) در استان خراسان جنوبی پرداخته شده است. با بهرهگیری از مدل SWOT که از مهمترین مدلهای برنامهریزی راهبردی محسوب م یشود، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای بررسی و شناسایی و مناسبترین راهبردها برای تجارت زعفران ارائه شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه تخصصی از کارشناسان و شرکت های فعال در حوزه تجارت زعفران در سال ۱۴۰۳ جمعآوری گردید. روایی پرسشنامه توسط متخصصان و اساتید دانشگاه و پایایی آن با استفاده از الفای کرونباخ با عدد ۹۱۲/۰ حاصل گردید. نتایج ماتریس خارجی این مطالعه نشان داده است که فرصتهای برگزاری همایش و نمایشگاههای جهت معرفی زعفران به جوامع داخلی و خارجی دیگر با امتیاز ۱۷/۰ در رتبهی اول ، فراوری و تولید زعفران محصولات جانبی در عرصه های مختلف با کارائی متفاوت با امتیاز ۱۲/۰ در رتبهی دوم قرار دارد. در بررسی تهدیدهای موجود نتایج نشان داده است که فروش زعفران ایران در دیگر بازارهای جهان با برند دیگر با امتیاز ۳۱/۰ در رتبه ی اول و قاچاق زعفرانبا امتیاز ۲۸/۰ در رتبهی دوم قرار دارد. ماتریس ارزیابی عامل داخلی قوت نشان می دهد. قیمت پایین تمام شدهی محصولات با امتیاز ۴۱/۰ در رتبهی اول و مصارف مختلف با امتیاز ۲۲/۰ در ردیف دوم قرار دارد. در تحلیل نقاط ضعف مشخص شده است که نبود حمایت دولت از زعفرانکاران با امتیاز ۳۹/۰ در رتبهی اول و وجود محصولات تقلبی در بازار زعفران با امتیاز ۲۸/۰ در رتبهی دوم قرار دارد. در پایان نیز راهبردهای مدیریتی کارا جهت تجارت بهتر با توجه به عوامل مورد بررسی پیشنهاد گردیده است.

کلیدواژه ها:

زعفران ، تجارت ، عوامل استراتژیک ، SWOT