ارزیابی شرایط برای نگهداری طوالنی مدت کالوس حاصل از بنه زعفران

بعد از تولید کالوس های گیاهی، برای نگهداری طوالنی مدت آنها نیاز به زیرکشت های مکرر می باشد. فرایند زیرکشت، نه تنها پرهزینه و وقت گیر است بلکه احتمال آلودگی سلول ها، تغییرات ژنتیکی و به دنبال آن، امکان تغییر در ماهیت متابولیت ها نیز وجود دارد. این تحقیق با هدف بررسی روش های افزایش زمان نگهداری کالوس های حاصل از بنه زعفران به نحوی که قابلیت باززایی سلول ها حفظ شود، انجام شد. بدین منظور کالوس ها در یخچال (دمای ۴ درجه سانتیگراد) و دمای اتاق (۲۲±۲ درجه سانتیگراد) در زیر الیه های از پارافین مایع و یا بدون حضور پارافین به مدت ۳ ماه بدون زیرکشت نگهداری شدند. در تیمار کنترل، کالوس ها در دمای اتاق بدون حضور پارافین نگهداری شده و هر ۲۰ روز یکبار زیرکشت شدند. بعد از اتمام دوره های ماهی، کالوس ها به محیط کشت SH مایع با ترکیب هورمونی NAA(۲mg/l)+BA(۱mg/l) و ساکاروز ۳ درصد انتقال یافتند. سپس در طی ۶ هفته پارامتر های شاخص رشد سلولی، تغییرات پیاچ محیط کشت و تعداد سلول های زنده و مرده اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد بیشترین میزان رشد سلولی از کالوس هایی بدست آمد که در دمای ۴ درجه سانتیگراد نگهداری شده بودند. از طرفی کالوس هایی که در زیر الیه های از پارافین نگهداری شدند، قابلیت تکثیر در کشت تعلیقی را از دست دادند. جالب توجه است که دمای پایین نه تنها اثر مخربی بر قدرت باززایی سلول ها نداشت، بلکه باعث تحریک رشد سلول ها در کشت مایع نیز شد. بر اساس این نتایج، کالوس های مشتق از بنه زعفران را می توان بدون نیاز به زیرکشت، تقریبا سه ماه در سرما نگهداری کرد.

کلیدواژه ها:

Crocus sativus ، محیط کشتSH ، روغن های معدنی ، پارافین