مدیریت جهادی در دوران دفاع مقدس؛ تحلیل تجربیات فرماندهان سپاه و شیوه های تصمیم گیری در شرایط بحران: یک فراتحلیل کیفی

مدیریت جهادی به عنوان یک رویکرد استراتژیک در مواجهه با بحرا نها، طی دوران دفاع مقدس نقش بیبدیلی در موفقیتهای نظامی، تقویت انسجام اجتماعی و تحولات مدیریتی ایفا کرد. این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل کیفی و مرور نظا ممند، به بررسی و تحلیل ۳۸ مقاله منتشرشده در بازه زمانی ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۳ درباره تجربیات فرماندهان سپاه و شیو ههای تصمی مگیری آنان در شرایط بحرانی پرداخته است. این پژوهش تلاش دارد تا با شناسایی عناصر کلیدی و سازوکارهای موثر مدیریت جهادی، الگویی جامع برای مدیریت بحران ارائه دهد . نتایج نشان میدهد که مدیریت جهادی با اتکا به ارزشهای بنیادین همچون خدامحوری، ایثار، بصیرت و عدالت، توانسته است در کنار بهر هگیری از خلاقیت، نوآوری و تصمی مگیری استراتژیک، به حل پیچیده ترین چالش ها و دستیابی به اهداف کلان کمک کند. تجزیه وتحلیل یافتهها حاکی از آن است که شرایط علی (تهدیدات نظامی و دشمن)، زمین های (ارزشهای اسلامی و ملی) و مداخل هگر (رهبری تحولآفرین و ایدئولوژی انقلاب اسلامی) با شکلدهی به جها نبینی ایثار، راهبردهای رفتاری موثری را تسهیل کرده اند که پیامدهایی چون موفقیتهای عملیاتی و افزایش قدرت بازدارندگی نظامی را به هم راه داشت هاند. این پژوهش همچنین نشان میدهد که چالشهای مدیریتی دوران دفاع مقدس در سه حوزه رفتاری، ساختاری و زمینهای طبقهبندی میشوند و برای مقابله با آ نها، الزامات مدیریتی مانند توانمندسازی منابع انسانی، برنام هریزی انعطافپذیر، رهبری مشارکتی و نظارت مستمر، نقشی حیاتی داشت هاند. در عین حال، کمبود چارچو بهای نظری بومی در بخش عمده ای از مطالعات، بر ضرورت طراحی الگوهای نظری منطبق با ویژگ یهای فرهنگی و مدیریتی این دوران تاکید دارد. در نهایت این مقاله نتیجه میگیرد که مدیریت جهادی دوران دفاع مقدس، الگویی فراتر از یک روش مدیریتی، بلکه یک نظام ارز شمحور و جامع است که میتواند ب هعنوان راهنمایی برای مدیریت بحرا نهای کنونی و آینده به کار رود. تقویت و توسعه این الگو با بهر هگیری از تجربیات عملی و تطبیق آن با مقتضیات امروز، م یتواند به خلق مدلهای مدیریتی نوآورانه و موثر کمک کند.

کلیدواژه ها:

مدیریت جهادی ، دفاع مقدس ، فرماندهان سپاه ، تصمیمگیری در بحران ، فراتحلیل کیفی