چگونه توانستیم مشکل وابستگی زیاد به والدین هنگام انجام تکالیف را در دانش اموزان کلاس پنجم مدرسه شهید آیت شهر مشکان حل کنیم؟

یکی از مشکلات رایج در میان دانش آموزان مقطع ابتدایی، به ویژه در پایه های بالاتر مانند کلاس پنجم، وابستگی بیش ازحد به والدین در انجام تکالیف درسی است؛ مسئله ای که نه تنها مانع از رشد استقلال تحصیلی آنان می شود، بلکه در بلندمدت بر عزت نفس، خودکارآمدی و انگیزش درونی دانش آموزان اثر منفی می گذارد. این اقدام پژوهی با هدف بررسی و حل مشکل وابستگی بیش ازحد دانش آموزان به والدین هنگام انجام تکالیف در کلاس پنجم دبستان شهید آیت شهر مشکان صورت گرفت. روش پژوهش مبتنی بر رویکرد کیفی و چرخه ای اقدام پژوهی بود که شامل مراحل شناسایی مسئله، گردآوری اطلاعات، تحلیل داده ها، طراحی و اجرای راهکارهای مداخله ای و در نهایت ارزیابی تاثیر اقدامات انجام شده می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مشاهده مستقیم، مصاحبه با والدین، معلمان و خود دانش آموزان، و تحلیل نمونه تکالیف دانش آموزان پیش و پس از مداخله بود.در مرحله نخست، با بررسی علل مسئله مشخص شد که عواملی همچون شیوه تربیتی والدین، نبود اعتماد به نفس در دانش آموزان، تجربه های پیشین از شکست در انجام تکلیف، و وابستگی عاطفی شدید از جمله مهم ترین دلایل بروز این مشکل بودند. در مرحله بعد، راهکارهایی همچون آموزش مهارت های خودمدیریتی به دانش آموزان، ارائه الگوهای مثبت، تعامل هدفمند با والدین و آموزش آن ها برای کاهش کمک مستقیم، طراحی تکالیف هدفمند و قابل اجرا بدون کمک والد، و ایجاد نظام پاداش و تقویت درونی برای انجام مستقل تکالیف به کار گرفته شد.نتایج نشان داد که پس از اجرای این مداخلات، سطح استقلال تحصیلی دانش آموزان به طور معناداری افزایش یافت؛ آنان توانستند بدون اتکا به والدین تکالیف خود را با دقت و انگیزه بیشتری انجام دهند و احساس مسئولیت بیشتری نسبت به فرآیند یادگیری خود نشان دهند. همچنین والدین از کاهش تنش ها و درگیری های روزانه ناشی از انجام تکالیف خبر دادند. در پایان، پیشنهاد می شود که آموزش مهارت خودمدیریتی از پایه های پایین تر آغاز گردد و نقش مدرسه در توانمندسازی والدین برای مدیریت صحیح فرآیند انجام تکلیف تقویت شود.

کلیدواژه ها:

اقدام پژوهی ، وابستگی تحصیلی ، خودمدیریتی ، تکالیف درسی ، استقلال دانش آموز ، تعامل والد و کودک