واکاوی حکم فقهی فرزندآوری در مواجهه با تحولات فرهنگی و اجتماعی

نقش تحولات فرهنگی و اجتماعی در حکم فرزندآوری، یکی از مسائل مهم عصر کنونی است. کاهش جمعیت جوامع انسانی از زمان های دور تا زمان کنونی، از عمده نگرانی های مهم سیاست گذاران خانواده و جمعیت بوده است. امروزه با ورود انسان ها به زندگی مدرن و آشنایی آن ها با فرهنگ جهان غرب، مسئله فرزندآوری و داشتن اولاد مورد بی مهری و بی توجهی بسیاری از خانواده های اسلامی قرار گرفته است؛ به طوری که بسیاری از ظواهر زندگی غربی که مخالف و مغایر با آموزه های فقهی بوده، به زندگی مسلمین راه یافته و در نتیجه، خانواده های امروزی مسلمانان را در مسئله فرزندآوری با تردید مواجه کرده است؛ از این رو، برای تبیین حکم فرزندآوری و توجه بیشتر به آن، که مهم ترین کارکرد خانواده است، لازم است زمینه تحلیل درست و تصمیم صحیح در فرزندآوری برای همگان فراهم گردد. بنابراین، هدف مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و رویکرد انتقادی، درصدد تحلیل نقش تحولات فرهنگی و اجتماعی در حکم فرزندآوری است. طبق نتایج تحقیق، در بعضی از آیات قرآن کریم و روایات متعدد از حضرات معصومین(ع)، تشویق و ترغیب فراوانی بر ازدواج و فرزندآوری و تشکیل خانواده شده است. از مهم ترین اهداف ازدواج و تشکیل خانواده در بیشتر موارد، فرزندآوری است که جمع بندی ادله قرآنی و روایی استحبابی بودن فرزندآوری به عنوان حکم اولیه است. با توجه به تاثیر زمان و مکان و اقتضائات آنها به عنوان حکم ثانویه، از دیگر نتایج پژوهش، وجوب حکم فرزندآوری است، که فرآیند آن طبق شرایط خاصی از سوی حاکم شرع شکل می گیرد.

کلیدواژه ها:

موالید ، خانواده ، جمعیت ، فرزندآوری ، تحولات فرهنگی و اجتماعی