نخستین گزارش از بیماری شانکر اکالیپتوس با عامل Paecilomyces maximus در دنیا

بیماری شانکر به عنوان یکی از مهم ترین و شایع ترین بیماری های اکالیپتوس در دنیا محسوب می شود. این بیماری، اغلب گونه های اکالیپتوس را که در شرایط محیطی نامساعد رشد یافته اند، تحت تاثیر قرار می دهد. در سال های گذشته، شیوع بیماری شانکر اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis) در مناطق مختلف استان هرمزگان مشاهده شده است. علائم بیماری شامل تشکیل زخم های بافت مرده به رنگ قهوه ای تیره، شانکرهای گسترده و ترک های طولی روی تنه، تغییر رنگ بافت چوب، سرخشکیدگی شاخه ها، ترشح صمغ و مرگ درختان مبتلا است. این مطالعه با هدف جداسازی و شناسایی عامل بیماری و مطالعه بیماری زا بودن جدایه های به دست آمده انجام شد. به منظور جداسازی عامل بیماری، بافت چوب به قطعاتی به ابعاد پنج میلی متر برش داده شد و قطعات گیاهی پس از ضد عفونی سطحی با محلول هیپوکلریت سدیم یک درصد به مدت ۱۰ دقیقه، سه مرتبه شستشو با آب مقطر سترون و خشک شدن روی حوله کاغذی سترون، به محیط کشت سیب زمینی-دکستروز-آگار (PDA) منتقل و در دمای ۲۵ درجه سلسیوس نگهداری شدند. پس از گذشت ۷-۴ روز، جدایه های Paecilomyces با فراوانی ۹۸ درصد اطراف قطعات گیاهی رشد یافتند. این جدایه ها بر اساس ویژگی های ریخت شناسی میکروسکوپی و ماکروسکوپی و تجزیه و تحلیل مولکولی ناحیه فاصله انداز رونویسی شده داخلی (ITS) و ژن بتا توبولین (β-توبولین) به عنوان Paecilomyces maximus شناسایی شدند. آزمون های بیماری زایی از طریق مایه زنی شاخه های جدا شده E. camaldulensis با سه جدایه P. maximus انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده، تمام جدایه های مورد بررسی روی شاخه ها بیماری زا بودند و ۱۸-۱۵ روز پس از مایه زنی، زخم های کوچک به رنگ قهوه ای در بافت چوب تشکیل شد. روی شاخه های شاهد هیچ گونه علائم بیماری مشاهده نشد و جداسازی مجدد بیمارگر فقط از شاخه های مایه زنی شده صورت گرفت. این مطالعه، نخستین گزارش از بیماری شانکر اکالیپتوس با عامل P. maximus در ایران و دنیا است.

کلیدواژه ها:

بیماری زایی ، پوسیدگی چوب ، سرخشکیدگی شاخه ، Eucalyptus camaldulensis