بررسی رفتار جوانه زنی و خواب بذر در علف های هرز سلمه تره (Chenopodium album)، پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis) و دم روباهی سبز (Setaria viridis) در باغ های پسته رفسنجان

به منظور بررسی رفتار جوانه زنی و روش های شکستن خواب بذر توده های مختلف علف های هرز سلمه تره، پیچک و دم روباهی سبز، سه آزمایش فاکتوریل دوعاملی جداگانه در سال ۱۳۹۳ در آزمایشگاه زراعت دانشگاه ولیعصر رفسنجان انجام گرفت. عامل اول بذرهای علف های هرز مورد بررسی از باغ های پسته ۵ منطقه رفسنجان (مرکزی، انار، کشکوئیه، کبوترخان و نوق) بود. عامل دوم تیمارهای شکستن خواب بذرهای سلمه تره شامل شاهد (آب مقطر)، نیترات پتاسیم در غلظت های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ پی پی ام، خراش دهی با اسید سولفوریک غلیظ در زمان های ۵ و ۱۰ دقیقه و سرمادهی مرطوب در زمان های ۱، ۳ و ۵ هفته، تیمارهای شکستن خواب بذرهای پیچک شامل شاهد، خراش دهی با سمباده، خراش دهی با اسید سولفوریک در زمان های ۲۰ و ۳۰ دقیقه و خراش دهی با آبجوش در زمان های ۱۵ و ۳۰ دقیقه و تیمارهای شکستن خواب بذرهای دم روباهی سبز شامل شاهد، اسید جیبرلیک در غلظت های ۲۵۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ پی پی ام، نیترات پتاسیم در غلظت های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ پی پی ام، سرمادهی مرطوب در زمان های ۱، ۳ و ۵ هفته بودند. آزمایش ها برای هر گونه به طور مجزا به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در ۴ تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که توده بذری، روش های شکستن خواب و برهمکنش توده بذری و روش های شکستن خواب اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی بذرهای علف هرز هر سه گونه داشت به طوری که تیمار ۵ هفته سرمادهی مرطوب در بذرهای سلمه تره توده نوق با میانگین جوانه زنی ۹۷ درصد و متوسط زمان جوانه زنی ۲۲/۱ روز، تیمار خراش دهی با سنباده در بذرهای پیچک توده کبوترخان (۹۸ درصد) و تیمار ۱۰۰۰ پی پی ام اسید جیبرلیک در بذرهای دم روباهی سبز توده کبوترخان (۶۰ درصد) بالاترین درصد جوانه زنی را داشتند و سریع تر جوانه زدند. همچنین با افزایش وزن هزار دانه علف های هرز مورد بررسی، درصد جوانه زنی نیز افزایش یافت.

کلیدواژه ها:

Cold Stratification ، Gibberellic Acid ، KNO۳ ، Scarification ، Seed Dormancy ، اسید جیبرلیک ، خراش دهی ، خواب بذر ، سرمادهی مرطوب ، نیترات پتاسیم