بررسی اهمیت خط در شکل گیری پوسترهای فرمالیستی در دهه ی ۷۰ شمسی ایران (موارد مورد مطالعه: رضا عابدینی و مسعود نجابتی)

هنر گرافیک پس از عبور از دهه های ابتدایی انقلاب، به عنوان یکی از ابزارهای برجسته برای بیان اندیشه و احساسات در جامعه، نقش مهمی را در فرهنگ و هنر ایران ایفا کرده است. در این بین در دهه ی ۷۰ شمسی، با ظهور جریان های هنری مختلف، مباحثی نظیر فرمالیسم که از مکتب سقاخانه در دهه ی ۴۰ شمسی آغاز گشته بود، در هنر گرافیک به شیوه ی دیگر بروز و ظهور نمود. یکی از ویژگی های بارز این جریان، تمرکز بر استفاده از عنصر بصری خط بود که به شکلی انتزاعی در طراحی پوسترهای ایرانی حضور یافت. این اتفاق که برگرفته از جریان نقاشی خط نیز بود، از اشاره ی مستقیم به واقعیت پرهیز داشت و برای نوشتار زبانی نمادین را در نظر گرفت، زبانی که ضمن آنکه زیبایی بصری کار را دوچندان می نمود، با کمی عمیق شدن در موضوع و مفهوم پوستر، قابل شناسایی و خوانش نیز بود. از این رو هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اهمیت و تاثیر خط در شکل گیری پوسترهای فرمالیستی در دهه ی ۷۰ شمسی ایران با خوانش آثار رضا عابدینی و مسعود نجابتی است. پرسش اصلی نیز عبارت است از: بر اساس چه مولفه هایی می توان خط را به عنوان مهمترین عنصر شکل دهنده در پوسترهای فرمالیستی دهه ی ۷۰ شمسی در ایران قلمداد نمود؟ نتیجه ی بنیادین این پژوهش حاکی از آن است که عنصر خط، که از هنر غنی خوشنویسی و جریان نقاشی خط وارد طراحی پوستر شد، در دهه ی هفتاد شمسی در آثار هنرمندانی نظیر رضا عابدینی و مسعود نجابتی که مسلط بر مبانی فرمالیستی بودند، مهمترین نقش را فرم و محتوای اثر ایفا کرده است.

کلیدواژه ها:

طراحی گرافیک ، تایپوگرافی فرمالیستی ، پسترهای ایرانی ، خط ، رضا عابدینی ، مسعود نجابتی