تببین کانسپت های پنهان شیخ بهایی در اصفهان

در دوران صفویه شهر اصفهان با ساختاری منحصربه فرد به یکی از مهمترین نمونه های شهرسازی حکمت بنیان تبدیل شد که تحت تاثیر اندیشمندان بزرگی مانند شیخ بهایی شکل گرفت. شیخ بهایی اگرچه بر اساس به عنوان یک دانشمند جامع االطراف، با استفاده از دانش های مختلف مانند فلسفه، ریاضیات، مهندسی و عرفان معروف بود، اما توانست این موارد را به طور موثر در طراحی فضای شهری اصفهان از جمله اصول تعادل فضایی، پایداری محیطی و هماهنگی انسان و محیط به کار گیرد. این اصول علاوه بر تاکید بر سیستم های ساختاری پیچیده زیربنایی مانند سیستم های آبیاری و طراحی فضای عمومی، شهر اصفهان را به نمونه های متمایز از شهرسازی ایرانی تبدیل کرده است. با این حال، ایده های پنهان در طراحی شهری شیخ بهایی هنوز نیاز به تحلیل عمیق تری دارند. در این پژوهش، مفاهیم اولیه معماری شیخ بهایی با استفاده از تحلیل تفسیری تاریخی استخراج و تحلیل می شود تا چگونگی انعکاس این مفاهیم در آثار و پروژه های مختلف وی بررسی شود. هدف اصلی این تحقیق شناسایی و بازنویسی این ایده ها و پیوند آنها با اصول شهر پایدار است که بتوان از آن برای پاسخگویی به چالش های شهر معاصر استفاده کرد. این پژوهش سعی دارد راه هایی را برای طراحی شهرهای پایدار و متوازن بر اساس اصول علم هستی بهویژه با توجه به پایداری زیست محیطی و حل موثر بحران های اجتماعی و فرهنگی پیشنهاد کند. یافته ها حاکی از آن است که مفاهیم شیخ بهایی مانند استفاده از سیستم های آبیاری سنتی، طراحی فضاهای عمومی به عنوان مکان های تعامل اجتماعی و معنوی و متعادل سازی نیازهای انسان با محیط می تواند به عنوان الگویی برای مقابله با بحران های شهری مانند کمبود آب، آلودگی محیط زیست و بی ثباتی اجتماعی امروزه مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت، این تحقیق بر اهمیت بازگشت به اصول خرد در طراحی شهری تاکید می کند و بررسی می کند که چگونه می توان از این اصول برای توسعه شهرهای پایدار و متعادل معاصر استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

شیخ بهایی ، شهرسازی اصفهان ، معماری اسلامی ، الگوهای پایدار