انجام آزمایشات غیرمخرب تراکم خاک با استفاده از آزمون نفوذسنجی دینامیکی

آزمون نفوذسنجی دینامیکی یکی از روشهای شناسایی در محل است که به دلیل داشتن مزایایی از قبیل سرعت انجام آزمایش، اقتصادی بودن، پیوستگی و تکرارپذیری نتایج، کاهش نیروی انسانی و همچنین به دلیل قابلیت تخریب پایین در زمره روشهای غیرمخرب جهت تعیین خصوصیات تراکمی و مقاومتی خاک قرار دارد. در بین نفوذسنجهای دینامیکی، ابزار نوع سبک (DPL) به دلیل سهولت استفاده برای خاکهای نرم تا متوسط مورد توجه قرار گرفته است و محققین برای گسترش دامنه کاربرد این ابزار مطالعات بسیاری انجام داده اند. یکی از نقاط ضعف این ابزار مناسب نبودن آن برای خاکهای سخت و متراکم می باشد، چرا که در این نوع خاکها نتایج آزمایش از محدوده های مجاز فراتر رفته و دیگر معتبر نخواهند بود. از اینرو به جهت قابل استناد بودن نتایج حاصله از آزمایش برای خاکهای سخت و متراکم، باید از ابزارهای سنگین تر مانند نوع متوسط DPM یا نوع سنگین DPH استفاده کرد که به علت سنگین بودن وزن ابزارهای نام برده از سرعت و سهولت انجام آزمایش کاسته خواهد شد. پژوهش حاضر با انجام بیش از ۷۰ آزمون نفوذسنجی دینامیکی در بسترهای طبیعی متراکم محل های مختلف در شهرستان قم و امکان بهره گیری از نفوذسنج های رده سبک در خاکهای مختلف عمدتا ریزدانه و برخی از خاکهای درشت دانه با مقادیر ریزدانه حداقل ۲۰ درصد، صورت گرفته است. در این آزمون ها، به صورت همزمان از سه نفوذسنج دینامیکی سبک پیشنهادی (ADP۲۵، ADP۶۰ و ADP۹۰) و سه نفوذسنج دینامیکی استاندارد (DPL، DPM و DCP) جهت مقایسه نتایج آنها استفاده شده است. نتایج آزمون های نفوذسنجی حاکی از آن است که قدرت نفوذ نفوذسنج های پیشنهادی نسبت به نفوذسنج سبک DPL، به مقدار ۴۰ الی ۵۰ درصد افزایش یافته در حالی که وزن و ارتفاع سقوط آنها تغییری نکرده است. در نهایت می توان نتیجه گرفت که بدون نیاز به افزایش انرژی اعمالی، می توان کارایی ابزار DPL را افزایش داد. همچنین از این ابزارها می توان برای تعیین مشخصات خاکهای متراکم و از جمله تعیین وزن مخصوص و در نتیجه کنترل تراکم خاک استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

آزمون نفوذسنج دینامیکی ، نفوذسنج نوع سبک ، خاک متراکم ، تکرارپذیری ، روابط همبستگی ، کنترل تراکم خاک