سیر تحول تئاترهای اللهزار از دوره پهلوی اول تا انقلاب اسلامی

باغ اللهزار در زمان فتحعلی شاه قاجار به عنوان مکان تفریح و تفرج شاهان و اعیان قاجار شناخته می شد و با گسترش تهران در دوره ناصری و تخریب حصار طهماسبی به بخشی از شهر تبدیل شد. خیابان اللهزار به تقلید از خیابانهای اروپایی شکل گرفت و به تدریج به یکی از مراکز مهم فرهنگی و تفریحی تهران تبدیل شد. اهداف پژوهش عبارتند از: ۱- بررسی تاریخچه و تحول تئاترهای اللهزار از زمان شکلگیری تا وقوع انقلاب اسلامی. ۲- تحلیل تاثیر عوامل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بر تغییرات تئاترهای اللهزار. و به دنبال پاسخ به این سوالات است: ۱- تئاترهای اللهزار چگونه شکل گرفتند و چه تحولاتی را در بر داشتند؟ و ۲- چگونه تغییرات سیاسی و اجتماعی دوره های مختلف بر تئاترهای خیابان اللهزار تاثیر گذاشتند؟ تحقیق حاضر از نوع کیفی بوده و با روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و میدانی به انجام رسیده است. نتایج نشان می دهد که در دهه ۱۳۲۰، تئاترهای اللهزار با اجرای پیشپرده ها و نمایش های انتقادی رونق گرفتند. اما در دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰، با توجه به رونق سینما و تغییرات اجتماعی، تئاترهای اللهزار به تدریج به اجرای برنامه های سرگرمی و آتراکسیون روی آوردند. با وقوع انقلاب اسلامی، تئاترهای اللهزار دچار تغییرات اساسی شدند و برخی از آنها به طور کامل از بین رفتند. این مقاله نشان می دهد که عوامل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نقش مهمی در تغییر وضعیت تئاترهای اللهزار داشته اند.

کلیدواژه ها:

تئاتر اللهزار ، دوره پهلوی ، تماشاخانه تهران ، تئاتر جامعه باربد ، سینما تئاتر فرهنگ