بررسی ساختار کالبدی باغ فین کاشان منطبق بر اصول نظریه گشتالت

باغ های تاریخی ایران به کمک نظام های کالبدی، کارکردی و معنایی خود مکانی برای تبلور و انتقال مفاهیم نهفته در جهان بینی پدید آورندگان آنها به شمار می آیند. آنچه معمولا به عنوان بارزترین ویژگی باغ ایرانی مورد توجه قرار می گیرد، هندسه کالبدی هندسه ای است که به طرح تبلور باغ ایرانی است. هندسه کالبدی هندسه ای است که تعبیری به تبلور خطوط طرح بندی باغ را تشکیل می دهند. وقتی صحبت از هندسه در باغ ایرانی می شود اولین چیزی که به ذهن می رسد تقسیم بندی باغ به چهار قسمت است که توسط دو هندسه مرکز در این الگو به الگوی چهار قسمتی چهارباغ می گویند؛ اما هندسه نه تنها محدود به اصل چهارباغ نمی شود و آن را در زمینه های مختلف می توان مورد مطالعه، رمزگشایی از اصول هندسه به کار رفته در طرح بندی باغ فین کاشان بر اساس اصول روانشناختی گشتالت و اثرگذاری آن بر ادراک و شناخت محیط است. با وجود تحقیقات انجام شده در خصوص باغ فین کاشان، جای خالی تبیین اصول گشتالت در خوانش کالبدی می بود. ادراک و شناخت محیط توسط فرد، یکی از مهمترین آنها، ادراک و شناخت بر اساس اصول روانشناختی فرد تحت تاثیر عوامل گوناگونی است. چهارچوب نظری پژوهش کیفی، از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی متون مرتبط با موضوع تعیین گشته است و به روش مطالعه موردی (مورد پژوهی) مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی به کار گرفته شده، تجزیه و تحلیل صورت گرفته است. بدین منظور ابتدا ساختار کلی باغ فین کاشان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت بعد از تبیین اصول گشتالت، به بررسی انطباق این اصول میان باغ و ساختار باغ پرداخته شده و نتایج پژوهش حاکی از آن است که رابطه مستقیمی میان ادراک و شناخت محیط و اصول گشتالت در خوانش کالبدی باغ فین کاشان وجود دارد و بخش عمده ای از شناخت توسط این اصول صورت می گیرد.

کلیدواژه ها:

هندسه کالبدی ، باغ فین کاشان ، اصول گشتالت