تطبیق مهمان نوازی در معماری خانه های سنتی ایران و معماری خانه های معاصر با بررسی تغییر سبک زندگی

تکریم مهمان یکی از مولفه های اخلاق اسلامی بوده و در بسیاری از کتب اندیشمندان، آیات و روایات اسلامی بر آن تاکید شده است. با نگاهی عمیق به ساختار فضاهای خانه های سنتی ایران، می توان به تدریج و برگشت مهمان به مکانی مهم در روند شکل گیری معماری ایران هستند. مهمان در روابط اجتماعی و فرهنگی ایرانی یکی از عناصر و جلوه های گوناگونی است که در عرصه روابط اجتماعی، سنت مهمان نوازی دارای عناصر و دلالت مند و دلالت گر است. یکی از مهم ترین آنها این سنت است که علاوه بر تجلیات عینی و صورت های نمادین که بازتوکننده سبک زندگی اسلامی است، دارای کارکردهایی است که مجموع حیات اجتماعی مسلمین را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب ساز اسلامی به عهده می گیرد. هدف این پژوهش، تحلیل و بررسی جلوه یکی از مولفه های اخلاق اسلامی یعنی تکریم مهمان در ساختار فضاهای خانه های سنتی ایران در تطبیق با معماری معاصر می باشد. ابتدا از طریق شیوه های تحقیق کتابخانه ای مفهوم تکریم مهمان به عنوان یکی از مولفه های اخلاق اسلامی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. سپس با مطالعه تطبیقی بین ساختار فضایی خانه های سنتی و معاصر ایران به تحلیل تطبیقی پرداخته شده است. این پژوهش با تحلیل خانه های دکتر باختار در لاهیجان و کرمان، لایه های پرد (صدا و سما) نشان می دهد که چگونه اصول و ارزش های اخلاقی در معماری سنتی ایران تجلی یافته اند. همچنین، به بررسی تغییرات سبک زندگی و روابط اجتماعی در معاصر پرداخته و تحلیل می شود که چگونه این تغییرات منجر به کاهش توجه به تکریم مهمان شده است. در نهایت، پیشنهادهایی برای بهبود معماری معاصر با الهام از اصول و ارزش های معماری سنتی ارائه می شود که می تواند با توجه به نیازهای مادی، به بازیابی مفاهیم معنوی و فرهنگی ساختار بهتر پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

اخلاق ، معماری تکریم مهمان ، خانه های سنتی و معاصر ، سبک زندگی