مطالعه تطبیق ی سازمان فضایی معماری خانه های تاریخی و معاصر طبس (نمونه موردی خانه های قبل و بعد از زلزله سال ۱۳۵۷)

شهر تاریخی طبس تا قبل از زلزله سال ۱۳۵۷ دارای بافت تاریخی با معماری منحصر به خود بوده است. ساخت و سازهای شتابزده پس از زلزله برای تامین فضاهای سکونت ساکنان شهر بدون توجه به ویژگیهای معماری تاریخی آن تغییرات زیادی را در چهره شهر ایجاد کرده است؛ اگر چه تمامی این تغییرات تنها ناشی از تحولات سبک زندگی نیست، می توان یکی از علل تحول آنرا در تحولات تدریجی سازمان فضایی در شهر دانست. مقاله حاضر از طریق مقایسه تطبیقی سازمان فضایی خانه های تاریخی و معاصر طبس با توجه به شاخصهای فرهنگی و اجتماعی، کالبدی و اقلیمی، عملکردی و معنایی سعی در یافتن علل این تحولات دارد، تا بتواند الگوهایی را بیابدکه منحصربه معماری خانه های شهر تاریخی طبس و برخواسته از فرهنگ و سبک زندگی این شهر باشد، و می تواند با شرایط زندگی امروزه تطبیق پیداکند. از طریق تفحص و اشاعه این الگوها می توان بخشی از ویژگیهای مطلوب گذشته را احیاء نمود. هدف نهایی این مقاله برداشتن گامی است در مسیر شناخت تازه ای از مفهوم معماری خانه؛ به منظور فراهم کردن زمینههای دستیابی به معماری خانه معاصر مطلوب، باید بر معماری خانه در گذشته تکیه کرد و این امر جز با شناخت این معماری و مقایسه شاخصهای اجتماعی، کالبدی و اقلیمی و معنایی خانه های تاریخی با معاصر امکان پذیر نیست. در نهایت در این پژوهش راهکارهایی بر مبنای اصول استخراج شده از معماری تاریخی شهر ارائه گردید؛ که بتوان با تکرار و تداوم در طراحی خانه های معاصر تحولی در سیمای شهر گذاشت؛ که به ارزشهای معمارانه شهر بیافزاید.

کلیدواژه ها:

سازمان فضایی ، خانه تاریخی ، خانه معاصر ، سبک زندگی ، طبس