مرور بر پیامدهای روانشناختی-اجتماعی کاربرد هوش مصنوعی در آموزش ابتدایی

ورود هوش مصنوعی (AI) به عرصه آموزش ابتدایی، نویدبخش تحولات بالقوه در بهبود یادگیری و کارایی است، اما همزمان پرسش های مهمی را در مورد پیامدهای روانشناختی و اجتماعی آن برای کودکان در سنین حساس رشد مطرح می کند. این مقاله مروری با هدف بررسی جامع این پیامدها، به واکاوی تاثیرات بالقوه مثبت و منفی کاربرد ابزارها و راهبردهای مبتنی بر AI بر جنبه های روانشناختی (مانند انگیزه، خودپنداره، اضطراب، استقلال) و اجتماعی (مانند تعاملات همسالان، رابطه معلم-دانش آموز، مهارت های اجتماعی) دانش آموزان دبستانی می پردازد. با استناد به ادبیات موجود، استدلال می شود که AI می تواند از طریق شخصی سازی یادگیری، ارائه بازخوردهای فوری و حمایتی، و ایجاد تجربیات یادگیری جذاب (مانند بازی ها و شبیه سازی ها)، به تقویت انگیزه، افزایش حس کارآمدی و کاهش اضطراب عملکرد کمک کند. با این حال، نگرانی های جدی نیز در مورد خطرات بالقوه وجود دارد، از جمله: کاهش تعاملات اجتماعی چهره به چهره و تضعیف مهارت های اجتماعی، افزایش اضطراب ناشی از نظارت مستمر یا مقایسه با دیگران، ایجاد وابستگی به فناوری و کاهش استقلال فکری، تاثیر منفی سوگیری های الگوریتمی بر خودپنداره کودکان (به ویژه گروه های آسیب پذیر)، و تغییر ماهیت رابطه معلم-دانش آموز. این مقاله ضمن بررسی این پیامدهای دوگانه، بر ضرورت اتخاذ رویکردی انسان محور، اخلاقی و متناسب با ویژگی های رشدی کودکان در طراحی و پیاده سازی AI در آموزش ابتدایی تاکید می کند. همچنین، لزوم انجام تحقیقات تجربی بیشتر برای درک عمیق تر این پیامدها و تدوین راهکارهایی برای به حداکثر رساندن منافع و به حداقل رساندن خطرات مورد بحث قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی در آموزش ، آموزش ابتدایی ، پیامدهای روانشناختی ، پیامدهای اجتماعی ، سلامت روان دانش آموز