تحلیل کیفی قلمرو گفتمان میشل فوکو

هدف این پژوهش کیفی بررسی قلمرو مفهومی گفتمان میشل فوکو است. حدود دو سال پیش مفهوم گفتمان و قلمرو گفتمان نظر مان را به خود جلب کرد و از خودمان سوال کردیم چه کسانی به گفتمان علاقه مند هستند از آنجا که در اکثر تحقیقات انجام شده پاسخی برای سوالات خود نیافتیم بر آن شدیم که دست به انجام پژوهشی در این زمینه بزنیم بیشتر مبنای ما در این مقاله کارهای میشل فوکو است. به خاطر اینکه بتوانیم مطالب را جمع آوری کنیم علاوه بر مطالعه مقالات و کتب و سایت های مختلف به مصاحبه با هفده تن از شخصیت های رشته های مختلف و در برخی موارد هیات علمی و اساتید رشته های مختلف جامعه شناسی، ادبیات، فلسفه، زبان و ادبیات عرب در این مطالعه شرکت کردند که از این هفده، پنج نفر درباره موضوع اطلاعی نداشتند دوازده نفر دیگر در مطالعه شرکت کردن تحلیل داده ها با بهره گیری روش شناسی کیفی نظریه زمینه ای سه مقوله و یک مقوله هسته و پانزده کد بدست داد که این کدها عبارتند از۱ -به نظر می رسد در گفتمان فوکو تفاوتی بین سازمان و نهاد نیست(تفکیک قائل نشدن فوکو بین گفتمان عمومی و سازمانی و نهادی) ۲- تاریخی بودن و تکاملی بودن مفهوم گفتمان(نهاد یا سازمان) از دوران سنت تا مدرنیته و پست مدرنیته(وقتی بحث از تکاملی و تاریخی بودن گفتمان است به مکتب فرانکفورت و انتقادی نزدیک میشویم)۳- خاص بودگی گفتمان نهادی و سازمانی۴- بازتولید گفتمان توسط نهادها و سازمان ها۵ - ذهنی بودن گفتمان و تولید شدن گفتمان توسط ذهن(هایدگر بین سوژه و ابژه ،سوژه را انتخاب می کند با ذات گرایان از گفتمان می گویند که رخدادها مثل سرنوشت اند مثل قانون که قانون رویکرد علوم تجربی و ذات گراست نگاه سوژه محور ، گفتمان داری دو سطح تحلیل است تحلیل سوژه و تحلیل ابژه ۶- کدهای زبانی گفتمان های طبقاتی خاص( گفتمان به مثابه میدان): ما تا گفتمان های خودمان را در میدان خودمان به سامان نرسانیم میل نداریم گفتمانهای مان را به میدان های دیگر ببریم ۷- نظام دیده بانی به مثابه نهاد و سازمان ۸- گفتمان طبقاتی(نهادی یا سازمانی) ۹-نظامندی۱۰- ریز و متکثر ۱۱- گفتمان فوکو یک مفهوم کلان تاریخی ۱۲- درون سازمانی و نهادی است نه بین سازمانی۱۳- گفتمان بر آمده از زیست روزمره افراد و یک مفهوم عامیانه است۱۴- شمولیت و جامعیت ۱۵- گفتمان و تغییر در زندگی روزمره مردم.

کلیدواژه ها:

میشل فوکو ، گفتمان ، نظریه زمینه ای ، تجربه زیسته