مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی با ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر خستگی بیماران خودایمنی مبتلا به میاستنی گراویس

هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی با ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر خستگی بیماران خودایمنی مبتلا به میاستنی گراویس بود. روش پژوهش نیمه ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون-پس ­آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری زنان بیمار خودایمنی مبتلا به میاستنی گراویس مراجعه کننده به بیمارستان شریعتی شهر تهران در پاییز سال ۱۴۰۲ بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۶۰ نفر انتخاب و سپس در ۲ گروه آزمایش (هر گروه ۲۰ نفر) و یک گروه کنترل (۲۰ نفر) جایگزین شدند. سپس گروه های آزمایش تحت طرحواره درمانی (۸ جلسه ۹۰ دقیقه­ ای) و ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (۸ جلسه ۹۰ دقیقه­ ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از مقیاس شدت خستگی (FSS) کروپ و و همکاران (۱۹۸۹) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ­­ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه ۲۸ در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه ­گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد هر دو مداخله مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر کاهش خستگی داشته است (۰/۰۵>P). نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد که ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس اثربخشی بیشتری بر کاهش خستگی داشته است (۰/۰۵>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که طرحواره درمانی با ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس می­­توانند به عنوان شیوه ­های درمانی مناسب برای کاهش خستگی بیماران خودایمنی مبتلا به میاستنی گراویس در مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی به کار برده شوند و تقدم استفاده با ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس است.

کلیدواژه ها:

خستگی ، خودایمنی ، ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس ، طرحواره درمانی ، میاستنی گراویس