تخمین قابلیت هدایت الکتریکی، کاتیونها و آنیونهای محلول در عصاره اشباع از روی نسبتهای مختلف خاک به آب (۱:۱، ۵/۱:۲، ۱:۵) در خاکهای غیرگچی با بافت های متفاوت

این تحقیق با هدف تعیین و ارزیابی روابط بین قابلیت هدایت الکتریکی عصاره گل اشباع (EC_e) و غلظت کاتیون ها و آنیون های آن با EC و غلظت کاتیون ها و آنیون های نسبتهای خاک به آب ۱:۱، ۵/۱:۲ و ۱:۵ در خاک های غیرگچی با بافت مختلف انجام شد. تعداد ۶۴ نمونه خاک از مناطق مختلف ایران با ویژگی های فیزیکی و شیمیایی مختلف انتخاب و در آن ها EC و غلظت کاتیونها و آنیونهای عصاره اشباع و نسبتهای خاک به آب مختلف و بافت خاک اندازهگیری شد. خاک های منتخب از نظر بافت در سه دسته ریز، متوسط و درشت قرار داده شدند. جهت توسعه و ارزیابی روابط کلی بین EC_e و EC نسبتهای مختلف، ۴۳ نمونه خاک برای توسعه روابط رگرسیونی و ۲۱ نمونه خاک برای ارزیابی روابط استفاده شد. نتایج نشان داد در خاکهای ریز بافت EC_e=۲×EC_(۱:۱)=۴×EC_(۱:۲.۵)=۸×EC_(۱:۵)، در خاکهای متوسط بافت EC_e=۲×EC_(۱:۱)=۵.۵×EC_(۱:۲.۵)=۱۰×EC_(۱:۵)  و در خاکهای درشت بافت EC_e=۲×EC_(۱:۱)=۳×EC_(۱:۲.۵)=۶-۸×EC_(۱:۵)  بود. بنابراین از آنجایی که شیب رابطه رگرسیونی بین EC_e و EC_(۱:۱)  در هر سه نوع بافت خاک ثابت و برابر دو است، بنابراین علیرغم تعداد نسبتا کم نمونهها، EC_"۱:۱"   برای برآورد EC_e قابل توصیه است. نتایج نشان داد EC_e=۲×EC_(۱:۱)=۵×EC_(۱:۲.۵)=۱۰×EC_(۱:۵)  بود. نتایج ارزیابی روابط مختلف نشان داد که نسبت خاک به آب ۱:۱ به دلیل جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین خطای مطلق (MAE) و درصد خطای کمتر، شیب معادله نزدیک تر به خط ۱:۱ و ضریب تعیین بزرگتر (R^۲=۰.۹۹) در مقایسه با دو نسبت دیگر برآورد دقیقتری از EC_e بدست میدهد. در مورد برآورد غلظت کاتیونها و آنیونهای عصاره گل اشباع نیز نسبت ۱:۱ با حجم عصاره بیشتر نسبت به عصاره گل اشباع به ویژه برای خاکهای غیرشور قابل توصیه است.

کلیدواژه ها:

شوری خاک ، قابلیت هدایت الکتریکی ، عصاره گل اشباع ، نسبت آب به خاک