بررسی و تحلیل مفهوم برون زایی پول و تاثیرات آن بر اقتصاد ایران

تورم و پایه پولی دو مفهوم مهم در اقتصاد هستند که با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند و در اقتصاد هر کشوری ازجمله ایران، مهم می باشند. تورم به افزایش پیوسته و چشمگیر قیمت های محصولات و خدمات اشاره دارد و پایه پولی به پولی شامل پول فیزیکی و ذخایر بانکی نزد بانک مرکزی است که توسط این نهاد ایجاد می شود. در صورتی که افزایش پایه پولی علت تورم باشد، پول برونزا و اگر افزایش تورم علت رشد پایه پولی باشد، پول درونزا است. تحقیق جاری درصدد بررسی و تحلیل تجربی برون زایی پول و پیامدهای آن در ایران با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری VAR و آزمون علیت گرنجری با کمک نرم افزار EViews برای سال های ۱۳۷۰-۱۴۰۰ است. یافته های تحقیق، حاکی از آن است که نرخ رشد ارز، تورم و کسری بودجه با نرخ رشد پایه پولی، به طور مثبت و معناداری مرتبط هستند. بر این مبنا، برون زایی پول طی این بازه ی زمانی تائید می شود. همچنین یافته های آزمون علیت، بیانگر وجود رابطه علی یک طرفه قوی بین پایه پولی و تورم است و جهت علیت از پایه پولی به تورم است و نیز طبق نمودار پراکنش به دست آمده از نرم افزار spss، وجود همبستگی قوی بین تورم و پایه پولی به اثبات رسیده است.

کلیدواژه ها:

تورم ، پایه پولی ، برون زایی پول ، خود رگرسیون برداری var ، ایران