بازتاب آرای عرفانی ابن برجان در اندیشه ابن عربی

آرای عرفانی ابن برجان، ملقب به غزالی اندلس، در ره گیری خاستگاه و تکوین جهان بینی عرفانی ابن عربی، نقش محوری دارد که این تاثیر موجب بسط و تعمیق اندیشه های عرفانی وی شده است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به دنبال واکاوی اندیشه های ابن برجان در منظومه فکری ابن عربی است. در این راستا، پیوندهای ژرف میان مفاهیم کلیدی و اصطلاحات بنیادین مورد استفاده توسط این دو متفکر برجسته، آشکار گردیده است. از میان یافته های این پژوهش، می توان به بازتاب عمیق مفهوم «الحق المخلوق به» ابن برجان در آرای ابن عربی، از طریق اصطلاحات رمزگونه ای همچون «العماء»، «النفس الرحمانی» و «الحقیقه المحمدیه» اشاره نمود که بر تجلی و ظهور خداوند در هستی تاکید دارد. همچنین، نفوذ اندیشه ابن برجان بر درک ابن عربی از «الانسان الکامل»، از طریق اصطلاح «العبد الکلی»، به روشنی قابل مشاهده است. این امر نشان از تاثیر عمیق ابن برجان بر ابن عربی در فهم هستی شناختی انسان دارد. افزون بر این، میزان بهره گیری ابن عربی از اصطلاحات مرتبط با اسماء و صفات الهی، همچون «التخلق باسماء الله»، گواه بر وامداری فکری وی به پیشگام عرفان اندلسی است. همچنین جهان بینی عرفانی و فلسفی ابن برجان، درباره ماهیت قرآن، هستی و انسان، به شکل شگرفی در آثار ابن عربی بازتاب یافته است. بدین ترتیب، این پژوهش ژرفا و گستره تاثیر اندیشه ابن برجان بر عرفان ابن عربی را نمایان می سازد و ماهیت پویای میراث معنوی و فکری عرفان اندلس رامی نماید.

کلیدواژه ها:

ابن برجان ، ابن عربی ، تاثیرپذیری ، حق مخلوق به ، عبد کلی