بررسی تغییرات برخی از شاخص های استرس اکسیداتیو در خون، موکوس، مغز، کبد و آبشش ماهی قزل آلای-رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) بیهوش شده با اسانس میخک

هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات بیهوشی با اسانس میخک بر برخی از پارامترهای استرس اکسیداتیو در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) بود. در آزمایش اول، زمان های بیهوشی و احیا در ماهیان بیهوش شده با اسانس میخک در غلظت های ۱۰، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ ppm تعیین شد. در آزمایش دوم، اثرات استرس اکسیداتیو بیهوشی با اسانس میخک در ساعات صفر و ۲۴ ساعت پس از بیهوشی در ماهیان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور پس از القای بیهوشی، در ساعات صفر و ۲۴ ساعت پس از بیهوشی نمونه برداری از بافت های (آبشش، مغز کبد، خون و موکوس) ۱۰ ماهی انجام شد. نمونه ها برای ارزیابی میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) بررسی شدند. نتایج نشان داد که بیهوشی با اسانس میخک تغییرات معنی داری در فعالیت آنزیم های SOD و GPx در بافت های مختلف ماهیان ایجاد نکرد. با این حال، در برخی از بافت ها، تغییرات محدودی در غلظت آنزیم CAT در اثر بیهوشی بوجود آمد. بر این اساس غلظت ۵۰ ppm اسانس میخک را می توان به عنوان یک داوری بیهوشی مناسب از نظر عدم ایجاد استرس اکسیداتیو در ماهی قزل آلای رنگین کمان معرفی کرد. با توجه به اینکه تغییرات در غلظت آنزیم های SOD، GPx و CAT در موکوس و خون عمدتا با تغییرات در سایر بافت های ماهی (مغز، کبد و آبشش) همراستا بود، می توان نمونه گیری غیرتهاجمی (استفاده از خون و موکوس) را برای ارزیابی استرس اکسیداتیو در مطالعات بیهوشی ماهیان پیشنهاد کرد.

کلیدواژه ها:

Oncorhynchus mykiss ، آنزیم های آنتی اکسیدانی ، Eugenia cairyophillata ، بیهوشی