شبیه سازی بهره وری آب آبیاری برنج تحت مدیریت های مختلف آبیاری و کود نیتروژن

مقدمه: مدل های رشد گیاهی علاوه بر پیش بینی عملکرد، توانایی ارزیابی تنوع و خطرات ناشی از سناریوهای مختلف مدیریتی را دارا می باشند. مدلسازی گیاهان می تواند منجربه کاهش استفاده از منابع تولید برای سناریوهای مدیریتی بهینه یا جایگزین کمک کند. موضوع ارتقای بهره وری آب در تولید مواد غذایی از مسائل اساسی در کشورهای مختلف جهان و به خصوص کشورهای کم آب نظیر ایران است. این مطالعه به بررسی بهره وری فیزیکی آب در اراضی شالیزاری با مدل CERES-Rice برای سه رقم برنج تحت تیمارهای مختلف آبیاری و کود نیتروژن می پردازد.مواد و روش ها: آزمایش در قالب طرح کرت های خرد شده براساس طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل اصلی در این آزمایش شامل مدیریت آبیاری در چهار سطح است: آبیاری غرقاب I۱ و تیمارهای آبیاری I۲ ، I۳ و I۴ که به ترتیب آبیاری تناوبی با فواصل آبیاری ۷ ، ۱۴ و ۲۱ روز هستند. علاوه بر عوامل اصلی، عوامل فرعی شامل ارقام مختلف برنج در سه سطح ارقام گواهی شده محلی هاشمی، M۵ و M۱۲ در سه سطح کود نیتروژن شامل ۶۰ ، ۸۰ و ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار می باشد.یافته های تحقیق: نتایج نشان داد که عملکردهای پیش بینی شده مدل CERES-Rice نیز روندی مانند عملکردهای واقعی داشته و واکنش به تیمارهای آبیاری مانند مقادیر عملکرد اندازه گیری شده است. با هدف ارزیابی بهره وری آب در یک دوره آماری بلندمدت، شبیه سازی توسط مدل برای سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ انجام شد. طبق نتایج مدل دور آبیاری ۷ روز در سطح کود ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن بر هکتار بهترین دور برای سال های مورد مطالعه است. در دور آبیاری ۱۴ و ۲۱ روز سطح کود نیتروژن ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار دارای بهره وری فیزیکی آب مناسب بود. نتیجه گیری: طبق نتایج مدل دور آبیاری ۷ روز در سطح کود ۱۰۰ کیلوگرم بر هکتار بهترین دور برای سال های مورد آزمایش توصیه شده است. در دور آبیاری ۱۴ و ۲۱ روز با افزایش سطح کود در تیمار کود ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار بهره وری فیزیکی آب مناسب بود. با توجه به نتایج حاصله در جهت افزایش بهره وری آب، توسعه آبیاری تناوبی ۷ روز و آموزش و ترویج بهره برداری صحیح برای کشاورزان توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت آبیاری ، کمبود آب ، رشت ، برنج ، مدل گیاهی