تاملی بر نسبت قانون با جامعه؛ نقش «قانون» در ارتقا یا کاستن همبستگی اجتماعی

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 81

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NASH-31-120_001

تاریخ نمایه سازی: 27 فروردین 1404

چکیده مقاله:

«قانون» هویتی هدف دار و غایت آن تضمین حق های فردی و تامین خیر عمومی است، حال اگر هنجار حقوقی که باید به تنظیم به سامان روابط بی انجامد به اختلال ارتباطات اجتماعی منجر شود؛ چه باید کرد!؟ اگر نظم حقوقی که باید به پیوند و همبستگی اجتماعی می رسید، فلسفه وجودی خود را از دست داد و به تولید تضاد و واگرایی رسید، به کدام سو می توان شتافت؟ ایده محوری این مقاله بر این اساس استوار شده که مهم ترین کارکرد حقوق «تنظیم گری» است؛ حال اگر قانونگذاری نه تنها به تمشیت مطلوب مناسبات اجتماعی منجر نشد، بلکه موجب اختلال ارتباطی نیز شد؛ این نظام هنجاری، ناکارآمد و مستلزم بازنگری است. بر بنیاد نتایج این نوشتار، «قانون زدایی» از ساحت نظام بایدانگار حقوقی در راستای ارتقای «اتحاد ملت» پیشنهاد می شود؛ ازاین رو با بررسی کنش متقابل هنجارهای حقوقی با نهادهای اجتماعی، می توان به بررسی ارتباط بین قانون با جامعه پرداخت و آن را در طیفی از روابط، شامل تباین تا تطابق کامل قانون با خواسته های ذهنی و داشته های عینی جامعه ارزیابی کرد. روش پژوهش توصیفی-تبیینی؛ شیوه گردآوری داده ها کتابخانه ای و رویکرد بررسی، تحلیل اجتماعی حقوق است.

نویسندگان

مهدی مهدوی زاهد

استادیار گروه حقوق نهادها و شهروندان؛ پژوهشکده فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبائی؛

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • امامی، سیدحسن (۱۳۶۸). حقوق مدنی، جلد پنجم، چاپ پانزدهم، تهران، ...
  • پروین، فرهاد و وحیده حسینی (۱۳۹۲). «شرایط، قلمرو و آثار ...
  • جعفرپور، جمشید و سهیل ذوالفقاری (۱۳۹۰). «وابستگی اقتضای ذات نکاح ...
  • جعفری تبار، حسن (۱۳۸۸). فلسفه تفسیری حقوق، تهران، شرکت سهامی ...
  • خضری، فاروق، حسن وکیلیان و فردوس آقاگل زاده (۱۴۰۱). «زبان ...
  • دبیرنیا، علیرضا (۱۳۹۳). قدرت موسس؛ کاوشی در مبانی حقوق اساسی ...
  • راسخ، محمد (۱۳۸۵). «ویژگی های ذاتی و عرضی قانون»، مجلس ...
  • رحیمی، حبیب اله و همکاران (۱۳۹۰). «رضایت زوج در انجام ...
  • نگاهی نو به ماهیت قتل در فراش در فقه و حقوق کیفری [مقاله ژورنالی]
  • روشن، محمد و همکاران (۱۳۹۴). «بررسی تحلیلی میراث زوجه از ...
  • زارعی، محمدحسین (۱۳۸۶). «درآمدی بر مطالعه تطبیقی نهاد تنقیح قوانین ...
  • سیدفاطمی قاری، سیدمحمد (۱۳۹۳). حقوق بشر در جهان معاصر، درآمدی ...
  • شریف، محمد (۱۳۹۳). گذار از حقوق بین الملل به حقوق ...
  • شهابی، مهدی (۱۳۹۵). استقلال ذاتی و ماهیتی حقوق در مواجهه ...
  • صفائی، سیدحسین و اسداله امامی (۱۳۹۲). مختصر حقوق خانواده، چاپ ...
  • ظفری، مژده و مهدی خدایی (۱۳۹۴). «بررسی فقهی و حقوقی ...
  • غدیری، ماهرو و مهران اسماعیلی (۱۳۹۶). «ازدواج با فرزندخوانده از ...
  • قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ...
  • قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه ...
  • قانون اصلاح موادی از قانون مدنی، مصوب ۶/۱۱/۱۳۸۷ ...
  • قانون آیین دادرسی کیفری (با اصلاحات) ۱۳۹۴ ...
  • قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، ...
  • قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست، ...
  • قانون مجازات اسلامی، مصوب ۱۳۹۲ ...
  • قانون مدنی ...
  • قنبرپور، بهنام و سیدابوالقاسم نقیبی (۱۳۹۱). «شرط عدم تمکین در ...
  • قنبرپور، بهنام و سیدمحمدرضا آیتی (۱۳۹۲). «بررسی فقهی و حقوقی ...
  • لطفی، اسداله (۱۳۸۹). حقوق خانواده، جلد دوم، تهران، انتشارات خرسندی ...
  • آسیب شناسی قانونگذاری در ایران از منظر رویه ابتکار قانونگذاری [مقاله ژورنالی]
  • قانونگذاری پراکنده در نظام تقنینی ایران [مقاله ژورنالی]
  • مهدوی زاهد، مهدی (۱۳۹۹). «امکان و امتناع مطالعات میان رشته ...
  • مهرپور، حسین و مریم غنی زاده (۱۳۹۱). «وضعیت زوجه نسبت ...
  • وکیلیان، حسن و احمد مرکز مالمیری (۱۳۹۵). «مقدمه ای بر ...
  • یثربی قمی، سیدعلی محمد (۱۳۸۸). حقوق خانواده در قانون مدنی ...
  • Arato, Andrew (۲۰۰۰). "Carl Schmitt and the Revival of the ...
  • Kelsen, Hans (۱۹۴۲). "Value Judgement in the science of Law", ...
  • RAZ, J. (۱۹۷۶). "Critical Study. Kelsen's General Theory of Norms", ...
  • نمایش کامل مراجع