مروری برکارکرد ها و روش مدیریت خیال در زندگی از منظر معنویت اسلامی

خیال، به عنوان یکی از قوای ادراکی انسان، جایگاه ویژه در اندیشه متفکران اسلامی دارد و از آنجا که تاثیرات مثبت یا منفی آن می تواند منجر به سعادت یا ضاللت انسان شود، شناخت کارکرد و نحوه مواجهه صحیح با آن، دارای اهمیت بالایی می باشد. از این رو پژوهش حاضر، مروری بر مطالعات انجام گرفته در این زمینه است. طی بررسی به عمل آمده از پایگاه های داده گوگل اسکالر، نورمگز، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، مگیران، مرکز اسناد آستان قدس رضوی، پرتال جامع علوم انسانی و سیویلیکا، بین سال های ۱۳۸۳ تا ۱۴۰۳ و بر اساس واژگان کلیدی «خیال، نقش خیال، قوه خیال، کارکرد خیال و خیال و هنر»، تعداد ۴۶ مقاله فارسی یافت و بررسی شد. مجموع مقالات در حوزه «کارکردهای خیال» در شش گروه و در حوزه «روش های مدیریت خیال» در ۱۲ گروه کلی دسته بندی شدند. به طور کلی نتایج بررسی پژوهش ها نشان داد، محققین با دقت در آرای متفکران اسلامی، به تبیین جایگاه و تاثیرات خیال و ارائه راهکارهایی ارزشمند جهت مدیریت و بهره گیری از آن پرداخته اند. با این حال مشخص شد حوزه هایی از این موضوع می تواند هدف مطالعه و بررسی های بیشتر قرارگیرد که عبارتاند از: ۱- حوزه کودک ۲- مناسب سازی راهکارهای تربیتی ارائه شده برای سنین، جنسیت، شرایط روحی، روانی و زیستی مختلف. ۳ - تبیین دقیق تر برخی راهکارها که خود نیازمند فراگیری مهارت و آگاهی برای اجرا هستند. ۴- مواردی نیز به عنوان راهکارهای مدیریت خیال از محتوای مقالات استنباط شد.

کلیدواژه ها:

خیال ، تخیل ، قوه متخیله ، اسالم