ارزیابی داده های بارش ماهواره محور PDIR-Now در استان چهارمحال و بختیاری

پراکنش نامناسب ایستگاه های باران سنجی در مناطق مختلف کشورهای در حال توسعه و گسترش علوم سنجش از دور سبب استفاده روزافزون از محصولات بارش برآورد شده از تصاویر ماهواره ای شده است. بنابراین، شناخت خصوصیات این محصولات و خطاهای احتمالی آن ها حائز اهمیت است. در این پژوهش، عملکرد محصول PDIR-Now که یکی از جدیدترین محصولات تولید شده از خانواده PERSIANN است بررسی شد. بدین منظور، داده های PDIR-Now (۲۰۸ تصویر) در بازه زمانی ۱۶ ساله (۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰) با داده های بارش ۲۷ ایستگاه زمینی اندازه گیری در مقیاس ماهانه و سالانه در استان چهارمحال و بختیاری مقایسه شدند. ارتباط بین داده های PDIR-Now و بارش ایستگاه های زمینی با استفاده از ضرایب همبستگی، نش- ساتکلیف و بایاس بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که بهترین ارتباط بین PDIR-Now و بارش ایستگاه های زمینی در ماه نوامبر برقرار است که ۱۰۰ درصد ایستگاه ها، ضریب همبستگی بالاتر از ۵/۰ داشته که در سطح پنج درصد معنادار هستند. هم چنین، در این ماه، ۸/۸۸ درصد ایستگاه ها ضریب نش-ساتکلیف بیش تر از ۵/۰ داشتند. کم ترین میزان ارتباط، مربوط به ماه مه بوده که ۳/۳۳ درصد از ایستگاه ها، ضریب همبستگی بیش تر از ۵/۰ و ۱/۱۱ درصد از ایستگاه ها، ضریب نش ساتکلیف بیش تر از ۵/۰ داشته اند. در مجموع بهترین رابطه بین داده های PDIR-Now و بارش ایستگاه های زمینی در ماه های پربارش و به ویژه ماه هایی که باران سهم بیش تری را نسبت به سایر ریزش های جوی داشته است، برقرار است. در مقیاس سالانه نیز، ۰۷/۷۴ درصد از ایستگاه ها ضریب همبستگی بیش تر از ۵/۰ و ۵/۵۵ درصد نیز ضریب نش -ساتکلیف بیش تر از ۵/۰ داشته و بهترین ارتباط برای ایستگاه ارمند با ضرایب ۶۳/۰، ۸۳/۰ و ۰۱/۰ به ترتیب برای نش- ساتکلیف، ضریب همبستگی و انحراف مدل بوده و همین ضرایب به ترتیب برای ایستگاه بارده برابر با کم تر از صفر، ۳۵/۰ و ۳۵۶/۰ به دست آمد که بیان گر کم ترین برازش بین دو گروه داده در این ایستگاه است. نتایج کلی نشان داد مقادیر برآوردی PDIR-Now در فصل پربارش در نواحی جنوب و مرکز استان به مقادیر ثبت شده در ایستگاه های هواشناسی نزدیک تر بوده، چرا که این نواحی در مناطق کم ارتفاع استان واقع شده و میزان بارندگی آن ها از مقادیر حدی فاصله داشته و به میانگین ماهانه نزدیک تر است.

کلیدواژه ها:

استان چهارمحال و بختیاری ، بارندگی ، ضریب نش- ساتکلیف ، PDIR-Now