ارزیابی خطر پذیری لرزه ای و آسیب پذیری سازه ای و جمعیتی - مطالعه موردی: شهر حاجی آباد، استان هرمزگان

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 19

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SEPEHR-33-132_003

تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1404

چکیده مقاله:

رخداد زلزله در کشور باعث تخریب شهرها و روستاهای زیادی شده است. وقوع زمین لرزه های شدید در منطقه مورد مطالعه (دو زمین لرزه به بزرگی ۶.۴ و ۶.۳ ریشتری در تاریخ ۲۳ آبان ۱۴۰۰ در نزدیکی شهر فین استان هرمزگان) و وجود گسل های فعال (اصلی زاگرس و تراستی زاگرس) در مجاورت شهر حاجی آباد می توانند باعث تخریب سازه ها و تلفات جمعیتی در این شهر شوند. بنابراین، هدف از انجام این تحقیق ارزیابی خطرپذیری لرزه ای، آسیب پذیری سازه ای و جمعیتی شهر در اثر وقوع زمین لرزه احتمالی است تا نواحی آسیب پذیر در برابر خطرات زمین لرزه مشخص شوند. به منظور اجرای این تحقیق داده های زمین شناسی، توپوگرافی و آب شناسی و داده های جمعیتی از سازمان های مرتبط در محدوده شهر حاجی آباد جمع آوری و  بر اساس مطالعات میدانی تعداد سازه ها و نوع سازه در هر محله برداشت شد. سپس نقشه پراکندگی سازه ها و نوع آن ها ترسیم شد. در مرحله بعد این داده ها در سامانه GIS آماده سازی و با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره مانند روش فرآیند تحلیلی شبکه ای (ANP) و روش منطق فازی (Fuzzy Logic) اولویت بندی و وزن دهی شدند. زیر معیارهای زمین شناسی شامل: فاصله از گسل، ضخامت آبرفت و جنس خاک و رسوبات؛ آب شناسی شامل: عمق آب های زیرزمینی و توپوگرافی شامل: شیب و بی نظمی توپوگرافی هستند. پس از وزن دهی این معیارها و زیر معیارهای هر یک با استفاده از روش ترکیب وزنی خطی (WLC) تلفیق شده، نقشه خطرپذیری زمین لرزه سناریو با بزرگی ۷.۱ ریشتر در شهر تولید شد. نتایج نشان می دهد ۳.۶۸ کیلومتر مربع از وسعت شهر در محدوده خطرپذیری خیلی زیاد قرار دارد. سپس با استفاده از روش های ارزیابی آسیب پذیری سازه ای و منحنی های شکنندگی توسعه یافته در ایران میزان تخریب سازه ها در شهر مورد ارزیابی قرارگرفت که مشخص شد در اثر وقوع زلزله ای به بزرگی ۷.۱ ریشتر، حدود ۸۰ درصد ساختمان های موجود در شهر دچار تخریب بالای ۷۰ درصد شده و حدود ۱۱۰۰۰ نفر از جمعیت شهر نیز دچار جراحت شدید یا کشته خواهند شد. نتایج این تحقیق می تواند کارشناسان و برنامه ریزان شهری را در حوزه مدیریت شهری و مدیریت بحران برای اجرای سیاست های کلان کاهش خطر زمین لرزه، ارتقا آمادگی در برابر وقوع زمین لرزه و اولویت بندی مقاوم سازی سازه ها در این شهر یاری رساند.

کلیدواژه ها:

زلزله ، آسیب پذیری سازه ای ، روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) ، منطق فازی (Fuzzy Logic) ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، شهر حاجی آباد ، هرمزگان

نویسندگان

مریم میرشکارپور

دانشجوی کارشناسی ارشد سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان ،کرمان ، ایران

رضا حسن زاده

استادیار گروه اکولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، کرمان، ایران

امین حسین پور میل آغاردان

استادیار گروه مهندسی نقشه برداری، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، کرمان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Afifi, M. E. (۲۰۲۲). ‘Evaluation of Resilience of Urban Decay ...
  • Aghayari, S. F., samadzadeh, R., masoumi, T. (۲۰۲۵). ‘An analysis ...
  • Ansal, A., Akinci, A., Cultrera, G., Erdik, M., Pessina, V., ...
  • Coburn, A., & Spence, R. (۲۰۰۲). Earthquake Protection. John Wiley ...
  • Ekhlaspour P, Abbasnejad A, Nemati M. (۲۰۲۲). ‘Earthquake hazard zoning ...
  • Erdocan, S. and F. Terzi, GIS-based seismic vulnerability assessment for ...
  • Getis, A., & Ord, J. K. (۱۹۹۲). The analysis of ...
  • Ghazanfar Pour, H., Hosseinekhah, H., Kamali, E. (۲۰۲۳). ‘The analysis ...
  • Gholami H, Shokouhi bidhendi M S. (۲۰۲۳). Relative evaluation of ...
  • Hajiabad Municipality, (۲۰۲۱), Comprehensive Planning of Haji Abad City (In ...
  • Hassanzadeh, R. (۲۰۱۹). Earthquake population loss estimation using spatial modelling ...
  • Hassanzadeh, R., Honarmand, M., Hossienjani Zadeh, M., & Naseri, F. ...
  • Hassanzadeh, R., Nedovic- Budic, Z., Alavi Razavi, A., Norouzzadeh, M., ...
  • Heidarifar, M. R., Mahmoudi, A. (۲۰۲۱). ‘Analysis of Javanrud Urban ...
  • Japan International Cooperation Agency. (JICA), Center for Earthquake and Environmental ...
  • Jena, R. and B. Pradhan. Earthquake vulnerability assessment using expert-based ...
  • Kamranzad, F., H. Memarian, and M. Zare, Earthquake risk assessment ...
  • Lalepour, M., Kirizadeh, M., Zakeri, M. (۲۰۲۲). ‘Assessing the vulnerability ...
  • Lang, K., & Bachmann, H. (۲۰۰۴). On the Seismic Vulnerability ...
  • Malczewski, J., & Rinner, C. (۲۰۱۵). Multicriteria decision analysis in ...
  • Management and Planning Organization of Hormozgan Province, (۲۰۱۵), Statistical Survey ...
  • Michel, C., Fäh, D., Edwards, B., & Cauzzi, C. (۲۰۱۷). ...
  • Mohajer-Ashjai, A., & Nowroozi, A. A. (۱۹۷۸). Observed and probable ...
  • Nyimbili, P.H., T. Erden, and H. Karaman, Integration of GIS, ...
  • Ord, J. K., & Getis, A. (۱۹۹۵). Local spatial autocorrelation ...
  • Regional Water Company of Hormozgan, (۱۹۹۳), Report on exploration wells’ ...
  • Regional Water Company of Hormozgan, (۲۰۲۰), Information on Depth of ...
  • Rikalovic, A., Cosic, I., & Lazarevic, D. (۲۰۱۴). GIS based ...
  • Saaty, T. L. (۲۰۰۴). Decision making—the analytic hierarchy and network ...
  • Sauti, N.S., et al., GIS spatial modelling for seismic risk ...
  • Yager, R. R., & Zadeh, L. A. (Eds.). (۲۰۱۲). An ...
  • Yokoyama, O., & Takahashi, K. (۲۰۰۳). Planning for air pollution ...
  • Zadeh, L. A. (۱۹۶۵). Fuzzy sets. Information and control, ۸(۳), ...
  • Zadeh, L. A. (۱۹۷۵). Fuzzy logic and approximate reasoning. Synthese, ...
  • نمایش کامل مراجع