شناسایی عوامل موثر بر مدیریت سیل در زمین های کشاورزی شهرستان ایلام

در چند سال اخیر به تناوب مخاطرات طبیعی از جمله سیلاب، زلزله و خشکسالی های شدید در اکثر نقاط کشور وقوع یافته است. در شهرستان ایلام در بعضی از سال ها بروز سیلاب های شدید باعث از بین رفتن اراضی کشاورزی و شسته شدن خاک های حاصلخیز شده است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر مدیریت سیل در زمین های کشاورزی شهرستان ایلام و با استفاده از ابزار پرسش نامه تهیه شده توسط پژوهشگر انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان استان و شهرستان ایلام (۱۵۲ نفر) و کشاورزان شهرستان ایلام (۱۴۰ نفر) که در جریان و در معرض خسارت سیل بوده اند می باشد. نمونه آماری از طریق فرمول کوکران شامل ۱۰۳ کشاورز و ۱۰۸ کارشناس شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از دو نرم افزار SPSS و PLS تجزیه و تحلیل شد. طبق نتایج به دست آمده گابیونبندی، احداث سد جهت کنترل سیل، اصلاح ظرفیت های بناهای ساخته شده (سدها، بندها و غیره)، اطلاع رسانی درباره مدیریت سیل، تهیه و تدوین برنامه های مدیریت سیل توسط مسئولین، آموزش کشاورزان درباره اقدامات لازم پس از وقوع سیل، تعیین محدوده اراضی مورد نیاز اجرای طرح های مهار سیل و بررسی آسیب پذیری اراضی کشاورزی ناشی از سیل از اولویت های مدیریت سیل در بین کشاورزان می باشند. بین عوامل فنی-سازه ای، آموزشی - ترویجی، اقتصادی - اجتماعی با مدیریت سیل رابطه معناداری وجود دارد؛ بنابراین، مدیریت سیل بستگی به عوامل فنی –سازه ای، عوامل اجتماعی–اقتصادی، عوامل آموزشی–ترویجی دارد و برای کنترل سیل می بایست در هر سه زمینه اقدامات لازم صورت بگیرد که البته برحسب ضرایب بتا، سهم عوامل فنی - سازه ای بیشتر از سایر عوامل می باشد.

کلیدواژه ها:

سیل ، مدیریت سیل ، زمین های کشاورزی ، شهرستان ایلام