مینیاتورها در دست نوشته های تاریخی از زمان شاهرخ

پژوهش حاضر به بررسی مینیاتورهای موجود در نسخههای خطی مصور دوران شاهرخ تیموری می پردازد. این نسخهها، که در موزه کاخ توپکاپی استانبول نگهداری می شوند، نمونه های برجسته ای از هنر نگارگری تیموری هستند. هدف این پژوهش، تحلیل سبک شناختی و نمادشناختی این مینیاتورها و بررسی میزان تاثیرپذیری آن ها از سنت های ایلخانی و نوآوریهای هنرمندان تیموری است. این پژوهش به روش تحلیلی - تطبیقی انجام شد و سه نسخه خطی اصلی شامل مجمعالتواریخ حافظ ابرو (اچ. ۱۶۵۳)، جامعالتواریخ (اچ. ۱۶۵۴)، و کلیات تاریخ حافظ ابرو (بغداد۲۸۲) مورد مطالعه قرار گرفتند. دادههای پژوهش از طریق مشاهده مستقیم تصاویر و تحلیل محتوای نمادین و ساختاری آن ها جمعآوری شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که مینیاتورهای دوران تیموری تحت تاثیر سبک ایلخانی شکل گرفته اند، اما ویژگی های منحصربهفردی مانند استفاده از رنگ های زندهتر، ترکیب بندیهای پیچیده تر و جزئیات دقیقتر را ارائه می دهند. در نسخه اچ. ۱۶۵۳، صحنههای درباری و تاریخی با ساختاری ساده تر و رنگهای هماهنگ نمایش داده شده اند. در مقابل، نسخه بغداد ۲۸۲ دارای پیچیدگیهای بصری بیشتری است و استفاده از طال و فضاهای خالقانه در آن برجسته است. مینیاتورهای تیموری در نسخههای مورد بررسی، بازتاب دهنده روند تکامل هنر نگارگری اسلامی هستند. این آثار با حفظ سنتهای گذشته و بهرهگیری از نوآوری های هنری، توانستند پیوندی میان تاریخنگاری و نگارگری ایجاد کنند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که هنر نگارگری دوران شاهرخ تیموری، زمینه ساز شکلگیری سبک های جدید در دورههای بعدی، به ویژه در هنر صفوی بوده است.

کلیدواژه ها:

مینیاتورهای تیموری ، نسخههای خطی مصور ، شاهرخ تیموری ، سبک ایلخانی ، موزه کاخ توپکاپی