ارزیابی روند تغییرات متغیرهای هواشناسی در حوضه آبریز باالدست رودخانه فرامرزی هیرمند

در سالهای اخیر ورودی رودخانه هیرمند به تالابهای بینالمللی هامون، همواره دستخوش تغییرات و عاملی برای مناقشات هیدروپلیتیکی ایران و افغانستان بوده است. یکی از دالئل عنوان شده در این خصوص، تغییر در شرایط آب و هوایی این حوضه است. با توجه به عدم دسترسی به دادههای زمینی و عدم همکاری کشورهای حوضههای آبریز فرامرزی در اشتراک گذاری دادههای موجود، از پایگاههای داده جهانی و ماهواره ای، میتواند تا حدی راهگشا باشد. با توجه به نقش حوضه آبریز باالدست هیرمند قبل از احداث سد کجکی در تولید رواناب این رودخانه، تحلیل روند متغیرهای هواشناسی در بلند مدت حائر اهمیت است. در این تحقیق نیز با هدف ارزیابی روند تغییرات متغیرهای هواشناسی در سطح باالدست حوضه آبریز فرامرزی هیرمند، پایگاه اقلیمی جهانی CRU که اطلاعات بارش و دما با قدرت تفکیک مکانی و زمانی نسبتا مناسبی را دارااست، مورد توجه قرار گرفت. سپس تحلیل روند بارش طی دوره آماری ۱۹۶۰ الی ۲۰۲۲ در حوضه آبریز باالدست هیرمند با استفاده از آزمونهای من - کندال، پتیت و شیب سن صورت پذیرفت که نتایج نشان داد میانگین بارش حوضه آبریز با کاهش قابل توجهی مواجه نشده است، هرچند متوسط دمای حوضه آبریز افزایش اندکی را تجربه نموده است.

کلیدواژه ها:

تحلیل روند متغیرهای هواشناسی ، پایگاه جهانی CRU ، حوضه آبریز باالدست هیرمند